سیراک ملکنیان (1310/ تهران) نقاش و چاپگر معاصر ایرانی است. وی از پیشگامان جریان هنر نوگرای ایران محسوب می‌شود.
زندگینامه کوتاه:
سیراک ملکنیان معلم رسمی هنر نداشت، ولی از تجربیات گریگوریان بهره گرفت. فعالیت هنریش را در دهه 30 شمسی آغاز کرد. آثار اولیه او از نوعی هنر فیگوراتیو اکسپرسیونیستی الهام گرفته بود که تاثیرات گریگوریان را میتوان در آن مشاهده کرد. این آثار معمولا با موضوع مردم کوچه و بازار در قالب‌های اکسپرسیونیستی اکثرا با رنگ‌های تیره نقاشی شده بودند.
فرم‌های انتزاعی در آثار او غالبا تک‌فام با خطوطی مرزی از هم تفکیک شده‌اند. این نگاه مینیمال انتزاعی به تدریج به شاخصه اصلی کارهای ملکونیان تبدیل شد.
دامنه فعالیت‌ها
ملکنیان از سال ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۴ در تهران به صورت خصوصی به تدریس نقاشی مشغول بود. وی در سال 1360 به یونان و حدود یک سال بعد به کانادا مهاجرت کرد و در حال حاضر در تورنتو مشغول تدریس نقاشی است.
سبک وی ویژه خود اوست که اگر چه مدرن، با خطوط ساده و خشک به نظر می‌رسد ولی بسیار چشم‌نواز است و بیننده را به خود جذب می‌کند.
وی در طول دوره هنری خود جوایز مهمی نیز کسب کرد که از جمله میتوان به جایزه بینال تهران، جایزه بینال پاریس، جایزه بینال بین‌المللی آرت اکسپو، جایزه انجمن ایران – آمریکا و جایزه هنرمندان معاصر ایران (دو بار) اشاره کرد.
نمایشگاه‌های مهم:
همکاری با گروه آزاد نقاشان و مجسمه‌سازان :
سیراک ملکنیان عضو رسمی گروه آزاد نقاشان و مجسمه‌سازان بود که به همراه دیگر اعضای این گروه در نمایشگاه‌های، بین‌المللی تهران، گالری مس، گنج و گستره 1، گنج و گستره 2، آبی، واش آرت آمریکا و بازل سوئیس شرکت کرد.
سیراک ملکنیان ضمن برگزاری بیش از 20 نمایشگاه انفرادی در نمایشگاه‌های گروهی بسیاری در ایران، آلمان، ارمنستان، پاکستان، پاریس، ونیز، مونترال، اوتاوا، نیویورک و لس‌آنجلس حضور داشت که، در ادامه به برخی از مهمترین آنها اشاره خواهد شد.
برخی از نمایشگاه‌های انفرادی:
نمایشگاه انفرادی، گالری استتیک تهران سال 1336
نمایشگاه انفرادی، گالری زروان تهران سال 1352
نمایشگاه انفرادی، گالری ادرمات پاریس سال 1355
نمایشگاه انفرادی، گالری زند سال 1357
نمایشگاه انفرادی، آتن یونان سال 1360
نمایشگاه انفرادی، گالری گورکی نیویورک سال 1362
نمایشگاه انفرادی، کلکسیون پی ام در لس آنجلس سال 1365
نمایشگاه انفرادی، استودیو کافه نیوپورت آمریکا سال 1366
نمایشگاه انفرادی، در سازمان “ای ام و” گرافیک تورنتو کانادا سال 1376
نمایشگاه انفرادی، گالری بی‌ساید آمریکا سال 1379
نمایشگاه انفرادی، گالری آرشل گورکی تورنتو سال 1383
نمایشگاه انفرادی، گالری ماه تهران سال 1385
نمایشگاه انفرادی، “هفت دهه نقاشی‌های سیراک ملکونیان”، گالری آب انبار و آریا تهران سال 1394
برخی از نمایشگاه های گروهی:
نمایشگاه گروهی، “نمایشگاه سالیانه گروهی” در انجمن ایران – شوروی در تهران سال 1329
نمایشگاه گروهی، “نمایشگاه هنرمندان ایرانی معاصر” در کاخ ابیض تهران سال 1335
نمایشگاه گروهی، “نمایشگاه هنرمندان معاصر ایران” در انجمن ایران-آمریکا سال 1336
نمایشگاه گروهی، ” بینال ونیز” هنرمندان ایران-ایتالیا سال 1337
نمایشگاه گروهی، ” بینال پاریس” سال 1338
نمایشگاه گروهی، “نمایشگاه هنرمندان معاصر ایران” دفتر مرکزی بانک صادرات تهران سال 1340
نمایشگاه گروهی، “نمایشگاه هنرمندان معاصر ایران” نیویورک سال 1346
نمایشگاه گروهی، “نمایشگاه هنرمندان معاصر ایران” نیویورک سال 1346
نمایشگاه گروهی، “نمایشگاه هنرمندان معاصر ایران” پاکستان سال 1350
نمایشگاه گروهی، “نمایشگاه هنرمندان معاصر ایران” آلمان غربی سال 1352
نمایشگاه گروهی، “گروه هنرمندان آزاد” نمایشگاه بین‌المللی ایران-فرانسه در تهران سال 1353
نمایشگاه گروهی، “نمایشگاه هنرمندان معاصر ایران” گالری هنر و فرهنگ تهران سال 1353
نمایشگاه گروهی، “نمایشگاه آثار منتخب هنرمندان معاصر” گالری سیحون سال 1353
نمایشگاه گروهی، “آثار هنرمندان ایرانیان گذشته تا امروز” انجمن ایران-آمریکا تهران سال 1354
نمایشگاه گروهی، “آثار هنرمندان ایرانی و بین‌المللی” گالری سامان تهران سال 1355
نمایشگاه گروهی، “نمایشگاه فیاک 77 هنر معاصر” قصر بزرگ پاریس سال 1356
نمایشگاه گروهی، “هنرمندان معاصر” گالری زند تهران سال 1356
نمایشگاه گروهی، “مجموعه آثار هنری از هنرمندان ارمنی-کانادایی” مونترال و اتاوا سال 1369
نمایشگاه گروهی، “هنرمندان آمریکایی معاصر” گالری باغومیان نیویورک سال 1374
نمایشگاه گروهی، “هنرمندان معاصر ارمنی آروست 97” کتابخانه مرکزی لس آنجلس سال 1376
نمایشگاه گروهی، “طبیعت در نقاشی‌های معاصر ایرانی” موزه هنرهای معاصر تهران سال 1378
نمایشگاه گروهی، “نقاشان معاصر ایران شرق تخیل” موزه هنرهای معاصر تهران سال 1385
نمایشگاه گروهی، “پنجاه سالگی: نمایشگاه آثار 50 + 5 هنرمند معاصر ایرانی” گالری سیحون سال 1396
نمایشگاه گروهی، “ایران پرینت” گالری میم دبی سال 1398
تصاویر:
