هنری دارجر نویسنده و تصویرساز آمریکایی، دوازدهم آپریل ۱۸۹۲ در شیکاگو متولد شد. پس از نقل مکان به خانه سالمندان در سال ۱۹۷۲، صاحبخانهاش گنجینه هنری وی را در آن اتاق کشف کرد؛ پنج هزار صفحه زندگینامه خودنوشت، پانزده هزار صفحه رمان و چند صد نقاشی و طراحی و کلاژ.
در بین این آثار رمان مصور «دختران ویوین» بلندپروازترین و شاخصترین اثر هنری دارجر شناخته میشود. داستانی با محوریت عصیان کودکان برده و در اعتراض و افشاگری بردهداری، تجاوز و جنایات سیستماتیک علیه کودکان است. دارجر هر صحنه از داستان را در قالب تابلویی حماسی و با استفاده از مداد و آبرنگ، رنگهای روشن، خطوط متحرک تصویر کرده و با الگوبرداری از داستاننهای کمیک کار کرده و شرحهای توصیفی هر صحنه را نیز به تصویرسازی اضافه کرده است. کلاژهای دارجر شامل چهرههای مشهور فرهنگ عامه و همچنین فیگورهای کمیک استریپهای مشهور است که با ترکیب این تصاویر و آبرنگ، صحنههایی همچون کشتار یا شکنجه کودکان در کتاب «دختران ویوین» را به تصویر کشیده است.
خشونت آشکار تصویرسازییا واکنشی به نحوه برخورد فرهنگ عامه قرن بیستم با کودکان
دارجر هنرمندی «بیگانه» است و آثارش خارج از چارچوبهای متعارف سنتی و فرهنگی جای میگیرد. دارجر در تلاش بود تا بخش فراموششده و نادیده گرفتهشده تاریخ را در قالب تصویرسازی و کلاژ با شخصیتهای فانتزی به مخاطب نشان دهد؛
فجایع تکاندهنده و جنایات عمیقی که از داستانهای تاریخی حذف شدهاند.
در حاشیه تفسیر آثار دارجر، توجه زیاد وی به کودکان و به تصویر کشیدن جنایات جنسی و غیره علیه آنها توجه منتقدان را به کودکی و وضعیت روانی دارجر جلب کرده است. او در کودکی یتیم و به نوانخانه سپرده شد و در بزرگسالی همواره خود را محافظ کودکان معرفی میکرد. در سالهای اخیر محققان و منتقدانی که آثار وی را از لحاظ روانشناسی بررسی کردهاند، خشونت آشکار تصویرسازیهای وی را نوعی واکنش و اعتراض به نحوه برخورد فرهنگ عامه قرن بیستم با کودکان میدانند.
هرچند زندگی و تولید آثار هنری دارجر همواره در انزوا بوده، اما نشانههای هنر آوانگارد قرن بیستم، خصوصا دادا و سوررئالیسم در آثار وی مشهود است. هنری دارجر الهامبخش هنرمندان بسیاری بوده و تاثیر زیادی بر فرهنگ عامه آمریکا داشته است که از جدیدترین آنها میتوان به رمان Antkind به قلم چارلی کافمن اشاره کرد. هنری دارجر که پس از مرگش به عنوان یکی از جسورترین هنرمندان خودآموخته شناخته شد، سیزدهم آپریل ۱۹۷۳ درگذشت.
.
#بام_نگر
نویسنده: یاسمن شاپوری