منیر شاهرودی فرمانفرمائیان (1301 قزوین / 1398 تهران ) نقاش و مجسمهساز ایرانی بود.
وی از پیشگامان جریان هنر نوسنتگرای ایران محسوب میشود.
زندگینامه کوتاه:
منیر شاهرودی فرمانفرمائیان در دانشکدههنرهایزیبایدانشگاهتهران آموزش دید، سپس در نیویورک به تحصیل ادامه داد
وی در دانشگاه کورنل (1324)، مدرسه طراحی پارسونز (1325-1329) و جامعه هنرجویان به تحصیلاتش ادامه داد (1329-1332). طی سفرهایش به نقاط مختلف ایران به گردآوری صنایع دستی، نقاشیهای قهوهخانه و پشتشیشه پرداخت.
دامنه فعالیتها:
او پیش از اقامت در نیویورک، آثار متعدد آیینهکاری برای ساختمانهای دولتی و خصوصی ساخت (1357). از او کتابهای آیینهکاری (به زبان انگلیسی) و گزیده آثار منیر شاهرودی فرمانفرماییان و کتابی با عنوان “یک آیینه باغ” منتشر شده است (2017).
فرمانفرماییان که در ابتدا به نقاشی رنگ روغن میپرداخت از اواخر دهه 40 شمسی طرحهای هندسیاش را با استفاده از آیینه و گچ پدید آورد. وی اصول ریاضی طرحهای آیینهکاری سنتی را نزد یکی از استادکاران قدیمی آموخته بود.
در اواخر دهه 50 شمسی، شاهد اولین پیشرفت قابل توجه در حرفه هنری فرمانفرماییان هستیم. او تحت تأثیر معماری بومی و منطقهای، که در جریان سفرهایش با آنها مواجه شده بود، رفتهرفته از نقاشیهای دو بعدی به خلق آثار سه بعدی و هندسی روی آورد.
سبک کاری منیر فرمانفرماییان
او با اقتباس و ترکیب تکنیکهای سنتی و قدیمی نقاشی پشت شیشه، آینهکاری، خاتمکاری، منبتکاری و ترکیب نقوش هندسی اسلامی با معماری ایرانی به خلق آثاری خاص دست زد.
در سال 1356 در پاریس و نیویورک نمایشگاههای انفرادی از کارهای فرمانفرماییان برگزار شد، که این موفقیت باعث بیشتر دیده شدن او در مجامع هنری بینالمللی شد.
این موفقیت او با فعالیت دفتر فرح پهلوی، جهت جمعآوری آثار هنری مدرن از سرتاسر دنیا برای موزه هنرهای معاصر تهران همزمان بود.
با شناختهتر شدن هنرمندان ایرانی سفارشهای زیادی به سمت آنان سرازیر شد. در همین زمان از فرمانفرماییان خواسته شد چند پانل بزرگ برای هتل اینترکنتینانتال تهران، دو آیینه دیواری برای مرکز فرهنگی نیاوران، پانلهای تزیینی برای اتاق خواب فرح در کاخ نیاوران و یک مجسمه برای باغ موزه فرش طراحی کند.
فرمانفرماییان در طول دوره فعالیت هنری خود موفق به کسب جوایز ارزشمندی گشت که از آن جمله میتوان به مدال طلای بینال ونیز (دوبار) و مدال طلای نخستین بینال تهران اشاره کرد.
نمایشگاههای مهم:
همکاری با گروه آزاد نقاشان و مجسمهسازان :
منیر شاهرودی فرمانفرمائیان از مدعوین گروه آزاد نقاشان و مجسمهسازان بود که به همراه این گروه در نمایشگاه ” آبی” شرکت کرد.
منیر شاهرودی فرمانفرمائیان ضمن برگزاری بیش از 40 نمایشگاه انفرادی در نمایشگاههای گروهی بسیاری در موناکو، ونیز، نیویورک، دبی، آلمان، چین، سائوپائولو، اقیانوسیه، لندن حضور داشت که، در ادامه به برخی از مهمترین آنها اشاره خواهد شد.
برخی از نمایشگاههای انفرادی:
نمایشگاه انفرادی، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران سال 1338
نمایشگاه انفرادی، موسسه ایتالیا تهران سال 1345
نمایشگاه انفرادی، موسسه ایتالیا تهران 1347
نمایشگاه انفرادی، انجمن ایران و آمریکا تهران سال 1352
نمایشگاه انفرادی، مرکز کندی واشینگتن 1354
نمایشگاه انفرادی، انجمن ایران و آمریکا سال 1355
نمایشگاه انفرادی، فرهنگسرای نیاوران سال 1385
نمایشگاه انفرادی، “امکان بینهایت، آینهکاریها و نقاشیها” در موزه سرالوس، پورتو، پرتقال سال 1393
نمایشگاه انفرادی، موزه سولومن آر، گوگنهایم نیویورک سال 1394
نمایشگاه انفرادی، “غروب، طلوع” در گالری ترد لاین دبی سال 1398
برخی از نمایشگاههای گروهی:
نمایشگاه گروهی، کاخ کنگره موناکو سال 1335
نمایشگاه گروهی، شرکت در بیینال ونیز سال 1337
نمایشگاه گروهی، شرکت در نخستین بیینال تهران سال 1337
نمایشگاه گروهی، شرکت در بیینال ونیز سال 1343
نمایشگاه گروهی، شرکت در بیینال ونیز 1345
نمایشگاه گروهی، جشنواره موناکو سال 1346
نمایشگاه گروهی، نمایشگاه “میراث اسلام” در نیویورک سال 1361
نمایشگاه گروهی، گالری برنیس اشتاین باوم سال 1364
نمایشگاه گروهی، موزه هنرهای مدرن نیویورک سال 1365
نمایشگاه گروهی، شرکت در بیینال ونیز سال 1388
نمایشگاه گروهی، شرکت در ششمین دوره سه سالانه هنر معاصر آسیا و اقیانوسیه سال 1388
نمایشگاه گروهی، شرکت در بیست و نهم سائوپائولو سال 1389
نمایشگاه گروهی، آرت فر، ابوذبی آرت، گالری ترد لاین دبی سال 1397
نمایشگاه گروهی، آرت فر، آرت 21، گالری ترد لاین شانگهای سال 1397
نمایشگاه گروهی، “از کجا به کجا” گالری ثالث سال 1397
نمایشگاه گروهی، آرت فر، فریز نیویورک، گالری ترد لاین آمریکا سال 1398
نمایشگاه گروهی، آرت فر، درا آرت فر، کالکترز ادیشنز لندن سال 1398
نمایشگاه گروهی، “پترنیتکچر” فرهنگسرای نیاوران سال 1398
نمایشگاه گروهی، آرت فر، آرت فر فاگ گالری هینز سانفرانسیسکو سال 1398
نمایشگاه گروهی، “داستانی در فضای بین آنها وجود دارد” گالری ترد لاین دبی سال 1399