کوسه شکم پر 12 میلیون دلاری
دنیای هنر و بازار هنر دو چیز متفاوتند. بازار همیشه باید نسبت به دنیای هنر اولویت دوم باشد. در اغلب کشورها مسئله به همین شکل است، اما در طول 25 سال گذشته، در آمریکای شمالی و اروپا، مسئله برعکس شده است.
در سلسله مطالب پیش روی بام اقتصاد هنر، سازوکار بازار هنر را با استناد به پرونده‌های کتاب «کوسه شکم پر 12 میلیون دلاری» نوشته دن تامپسون، طرح خواهيم كرد. این پرونده‌ها درباره یک صدم درصد بازار هنر صحبت می‌کنند؛ آثاری که در حراجی‌ها با قیمت سه میلیون دلار یا بیشتر به فروش می‌رسند.
برندینگ می‌تواند جایگزین قضاوت انتقادی شود
اولین پرونده به مجسمه پنج متری کوسه‌ای که در یک ویترین غول آسای شیشه‌ای نصب شده، اختصاص دارد؛ «امکان ناپذیریِ فیزیکیِ مرگ در ذهن کسی که زنده است» اثر دیمین هرست. دوازده میلیون دلار برای اثری که خیلی‌ها در مورد هنر بودن یا نبودن آن چندان مطمئن نبودند. چطور یک نفر حاضر به پرداخت چنین مبلغی برای یک کوسه می‌شود؟ بخشی از پاسخ این است که در دنیای هنر معاصر، برندینگ می‌تواند جایگزین قضاوت انتقادی شود؛ به ويژه در این مورد خاص.
لری گاگوسیان، مشهورترین دلال آثار هنری جهان
فروشنده چارلز ساچی، قطب تبلیغاتی صاحب نفوذ بود که چهارده سال قبل از حراج، این کار را با توافقی پنجاه هزار پوندی به دیمین هرست سفارش داده بود. کارگزار مسئول فروش کوسه، لری گاگوسیان، مشهورترین دلال آثار هنری جهان بود. نیکلاس سرتا، مدیر موزه تیت مدرن لندن، و استیو کوهنِ آمریکایی، صاحب شرکت سرمایه‌گذاری SAC متقاضی خرید بودند. این افراد نماینده میزانی از برندینگ و تیلیغات در دنیای هنر بودند، که تقریبا هیچ وقت در یک جا دیده نشده بود. بنابراین لابد دیگر شکی نبود که این کوسه یک اثر هنری است و قیمت هم لابد غیر منطقی نیست.
خرید آثار هنری گران‌قیمت، یک بازی است
در ژانویه 2005، این اثر توسط استیو کوهن خریداری شد. او یکی از خریداران و فعالان حوزه اقتصاد است که به نوعی نیروی محرک بازار هنر معاصر در سطح بالا محسوب می‌شوند. او یک سرمایه یازده میلیارد دلاری را مدیریت می‌کند. درآمد او حدود شانزده میلیون دلار در هفته است و قیمت کوسه معادل درآمد پنج روز او بود. چه چیز باعث می‌شود که یک اثر هنری چنين ارزشى پيدا كند؟ چگونه ارزش آن دوازده میلیون دلار، و نه مثلا 250 هزار دلار، برآورد می‌شود؟ دلالان و متخصصان حراجی‌ها بر این باورند که خرید آثار هنری گران‌قیمت، یک بازی است که فقط توسط سرمایه‌داران بزرگ انجام می‌شود و جایزه آن شهرت و امتیاز فرهنگی است.
منابع:
تامپسون، دن (1398)، کوسه شکم پر 12 میلیون دلاری، اشکان زهرائی، تهران، نشر بیدگل.
تصویر اول تا سوم: دیمن هرست و کوسه
تصویر چهارم: چارلز ساچی
تصویر پنجم: لری گاگوسیان
تصویر ششم: استیو کوهن
#بام_اقتصاد_هنر
دبیر: هژیر کهریزی
تصاویر:
اخبار هنرهای تجسمی را در پشت بام پیگیری کنید.
برای خرید نسخه کاغذی پشت بام به این لینک مراجعه کنید.
گروه معماری کارند حامی شماره پنجم پشت‌بام
