گائتانو پشه (Gaetano Pesce) درگذشت
گائتانو پشه، معمار و طراح صنعتی ایتالیایی که به دلیل رویکرد نامتعارف خود، به عنوان یکی از پیشگامان جنبش طراحی رادیکال شناخته شده بود، در سن 84 سالگی درگذشت.
پشه در سال 1939 در لا سپزیا ی ایتالیا به دنیا آمد و تحصیلات معماری خود را در دانشگاه ونیز در سال 1963 به پایان رساند. او به مدت 28 سال در موسسه‌های مشهوری مانند موسسه معماری و مطالعات شهری فرانسه، Carnegie Mellon پیتسبورگ، آکادمی Domus میلان، پلی تکنیک هنگ کنگ، دانشکده معماری سائو پائولو و مرکز کوپر نیویورک تدریس می‌کرد.
او از ابتدای کار خود در زمینه‌های مختلف طراحی از جمله معماری، شهرسازی، طراحی داخلی و طراحی صنعتی فعالیت داشت و پروژه‌هایی را در سراسر جهان انجام داد. پشه در طول کار طولانی خود از این ایده دفاع کرده است که مدرنیسم فراتر از هنجارهای سبک‌شناختی است. در عوض، او معتقد است که باید به دنبال چارچوبی برای درک عصر حاضر بود و در عین حال برای منحصر به فرد بودن نیز ارزش قائل است.
او می‌گوید: «به عنوان یک طراح، مجموعه‌هایی می‌سازم که اساسا استاندارد و کلاسیک نیستند، زیرا این روش قدیمی است. من به دنبال خوراک جدیدی برای ذهن هستم. اگر هر روز همان چیز قبلی را ببینیم، می‌میریم.»
اولین اثر وی برای B&B در سال 1962، تاریخ‌ساز شد. رویکرد بازیگوشانه و طرح‌های رنگارنگ وی با خطوط نمادین، او را به یک طراح مشهور و الهام‌بخش تبدیل کرد. او قطعات مختلفی را برای شرکت‌های معروف طراحی معماری مانند ویترا و کاسینا نیز طراحی و تولید کرد. صندلی تاپ یکی از برجسته‌ترین آثار اوست. طرح‌های خاص او جوایز و افتخارات متعددی مانند جایزه کرایسلر برای نوآوری و طراحی در سال 1993، جایزه معمار و طراح سال وونن در سال 2006 و جایزه لارنس جی ایزراییل را از موسسه فناوری مد در نیویورک در سال 2009 به دست آوردند.
یوپی (UP) یکی از شناخته‌شده‌ترین طرح‌های پشه است. این صندلی در سال 1969 طراحی و تولید شد و ایده پشت آن در زمانی که پشه زیر دوش حمام بود به ذهنش خطور کرد. او درباره این حکایت می‌گوید: «وقتی اسفنج را فشار دادم، جمع شد و وقتی آن را رها کردم، به حجم اولیه خود بازگشت. آیا یک صندلی نمی‌تواند همین طور رفتار کند؟» این صندلی مجسمه مانند از فوم پلی اورتان ساخته شده است و طرح آن، به عنوان یک شیء هنری، از مجسمه‌های کوچک الهه‌های باروری باستانی بین النهرین الهام گرفته شده است. البته پس از کشف مضر بودن پلی اورتان برای لایه ازن، تولید آن متوقف شد.
پشه صندلی‌های فرودگاه Bottega Veneta را در بهار 2023 طراحی کرد. این صندلی‌ها با ادغام رویکرد رنگارنگ و خارق‌العاده او در یک نمایش مد، مانند رودخانه‌ای از رنگی‌های آب‌شده پاستلی جریان داشتند. فرم‌های ساده، پرجنب‌وجوش و رنگارنگی که وامدار نقاشی‌های روتکو بودند، در اطراف آن‌ها و روی زمین قرار داشتند.
هر یک از این 400 مبلمان دارای ویژگی‌های متمایز و خاص خود است، چه از نظر رنگ و چه از نظر جزییات، فقط الگوی کلی آن‌هایکسان است. یکی ممکن است چهره‌ای خندان داشته باشد، دیگری تداعی‌گر طلوع خورشید است در حالی که یکی دیگر دارای یک علامت سؤال است. پشه این رویکرد را این‌گونه توضیح می‌دهد: «این در مورد انسان‌هاست. همه ما متفاوت هستیم.» این مجموعه بعداً از فرودگاه خریداری شد و به عنوان یک مجموعه اثر هنری به نمایش گذاشته شد.
خانه باهیا یکی از بناهای معروف پشه است که رویکرد تجربی وی به معماری را نشان می‌دهد. او در این بنا با استفاده آشکار از مواد مختلف، بافت‌ها و رنگ‌های متنوعی ایجاد کرده که به تاریخ فرهنگی غنی برزیل اشاره دارد. پشه عناصر فرهنگ‌های مختلف این منطقه اعم از آیین‌های مردم بومی و تبعات استعمار و برده‌داری را در هم آمیخته است.این بنا در باهیا شامل شش سازه متصل است که از مواد مختلف مانند پلاستیک محلی، رزین‌های مدرن و قطعات بازیافتی ساخته شده‌اند.
پشه می‌گوید: «معماری خیلی کم از رنگ استفاده می‌کند، که بسیار عجیب است. خانه باهیا پر از رنگ است زیرا رنگ برای انتقال معنایی بسیار نزدیک به معنای زندگی مهم است؛ انرژی رنگ همان زندگی است. برای من، انتقال همه این‌ها از طریق معماری بسیار مهم است.»
بام خبر
بهار وفایی
