در زادروز اوتل آیشر
اتو اتل آیشر (Otto “Otl” Aicher) یک طراح نمادین، یک انسان مقاوم، متفکر و فعال بود که در مقابل فاشیسم ایستادگی کرد. او یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین طراحان آلمانی بود که اسلوب طراحی و ارتباطات بصری را در سطح بین المللی ارتقا داد.
او در نوجوانی از پیوستن به گروه جوانان هیتلری امتناع کرده بود. به همین دلیل از مدرسه اخراج و از ادامه تحصیل محروم شد. در سال 1943، دوستانش سوفی و هانس شول توسط رژیم نازی به قتل رسیدند. در هفتههای آخر جنگ، او که در معرض خطر اعدام قرار داشت، عملا فراری بود.
اوتل آیشر یکی از مهمترین افراد در تاریخ طراحی گرافیک قرن بیستم است که به سادگی و با صراحت کار میکرد. او یک تایپفیس مهم و مشهور به نام ترافیک طراحی کرد و بسیاری از طرحهای دیگر خود را بر مبنای آن گسترش داد. البته اغلب این طرحها تا دهه 1990 بسیار محبوب بودند، اما همچنان کاربرد دارند و بارها در جاهای مختلف تکرار شده و میشوند. مشهورترین طرح نمادین این مجموعه، تصویر مرد و زنی هندسی است که هنوز هم بیشترین کاربرد را دارد. آیشر یک شکل ساده بدن از ترکیب اشکال هندسی پایه، یعنی همان دایره و مربع و مثلث، ارائه کرد که بدون هیچ جزییات پیچیدهای، به سرعت و صراحت پیام خود را منتقل میکنند.
نبوغ آیشر در همین طرح ساده آشکار میشود؛ پیکرهای هندسی وی قادر به برقراری ارتباط بسیار با همه اقشار بود در حالی که فقط از ساده ترین اشکال طراحی شده در یک شبکه تشکیل شده بود. آیچر از همین پیکر هندسی برای نشان دادن پویایی ورزش در بازیهای المپیک 1972 استفاده کند.
او با طرحهای بازیهای المپیک مونیخ در سال 1972، جایگاه خود به عنوان یک طراح گرافیک جهانی را تثبیت کرد. این طرحها بسیار ساده اما کاملا گویا هستند. همین امر سبب شد که این پیکتوگرامهای المپیک عملا در تمام دنیا به عنوان نشانههای ورزشهای مختلف مورد استفاده قرار گیرد. صراحت و ظرافت در عین سادگی، ویژگی عمده آثار آیشر است که هنوز هم الگویی در برنامههای آموزشی نسلهای بعدی طراحان گرافیک آلمانی قرار دارد.
محصولات صنعتی با طراحی خوب باید در دسترس همه قرار گیرد
اوتل آیچر سیزدهم می 1922 در اولم سوفلینگن به دنیا آمد. او که در دوره دبیرستان از ادامه تحصیل محروم شده بود، یک سال پس از پایان جنگ جهانی دوم، یعنی 1946، وارد دانشکده هنرهای زیبای مونیخ دشد و در رشته پیکرسازی تحصیل کرد. او در سال 1948 استودیوی طراحی گرافیک خود را در اولم افتتاح کرد و در 1967 به مونیخ نقل مکان کرد.
اوتل آیشر در سال 1952 با اینگه شول ازدواج کرد و به همراه او و ماکس بیل، در سال 1953، مدرسه طراحی اولم را با هدف بازاندیشی و سازماندهی مجدد زندگی در آلمان پس از فاشیسم، تاسیس کردند. او که یکی از بنیانگذاران این مدرسه افسانهای بود، مدتی هم ریاست گروه ارتباطات بصری آن را بر عهده گرفت و تاثیر جدی و ماندگاری بر آموزش طراحی گرافیک در آلمان داشت. با این کار، آنها خود را به سمت ایدههای مدرن سوق دادند. آنها بر این باور بودند که محصولات صنعتی با طراحی خوب باید در دسترس همه قرار گیرد و در جامعه آزاد و دموکراتیک باید همه به صورت سازمان یافته به رفاه و زندگی خوب دست یابند و لذت و بهرهمندی از طراحی درست یکی از مصادیق آن است.
در راستای همین باور بود که او علاوه بر پیکتوگرامهای وزرشی، لوگو، هویت بصری، پوستر و کاتالوگهای متعددی برای موسسهها و شرکتهای مختلف طراحی کرد. او همچنین با جسارت خاص خود به طراحی دوباره لوگوی شرکتهای بزرگی همچون هواپیمایی لوفتانزا پرداخت. او پیکتوگرامهای فرودگاه فرانکفورت را طراحی کرد. این طرحها که تبدیل به الگویی برای نسلهای بعدی شد، بارها در طراحی پیکتوگرامهای مختلف مورد استفاده قرار گرفت.
او در سال 1972 به روتیس آلگائو نقل مکان کرد و در سا 1984 موسسه روتیس (Rotis) را تاسیس کرد و چهار سال بعد فونت جدیدی به نام روتیس متولد شد. آیشر اول سپتامبر 1991 در یک تصادف رانندگی در گونزبورگ جان خود را از دست داد، اما میراث مهمی برای طراحی و طراحان گرافیک به جا گذاشت. آثار وی بارها در سطح بین المللی به نمایش گذاشته شده است.
بام گرافیک
گردآوری و ترجمه: بهار وفایی