«مجموعه مصاحبه آفیش‌سازان در شماره ۸ ماهنامه فرهنگی هنری رودکی به سال ۱۳۵۱ منتشر شده است.»
مصاحبه با چند آفیش ساز برجسته ایرانی
آنچه در زیر می‌خوانید حرفهائیست از جانب چند آفیش ساز برجسته ایرانی که در وهلهٔ اول بیادشان آورده و به آنها دسترسی یافته‌ام. بهرحال آنچه می‌خوانید نه مصاحبه است و نه مباحثه. خیلی از جاها سوال و جوابی در کار نبوده است. از همه خواسته‌ام هرچه می‌خواهند، بگویند. گاه حرفها بدون آنکه سئوالی یافته‌ایم، و گاه واقعا حرفها پاسخی بر پرسش‌های من بوده است.
بعضی پرحرفی نکرده‌اند و بعضی کم‌حرفی نکرده‌اند. هرکس هر چه خواسته، گفته است. جاهائی هست که موضوع صحبت فراموش شده و حرفهائی دیگری به میان امده و جاهائی هست که در اطراف موضوع اصلی حرفهائی زده شده که بعد به خواست گوینده آن را عینا حذف کرده‌ام. گاه حرفها را یادداشت کرده‌ام و طبعا آنها را نوشته که لحن او را عوض نکرده‌ام. چند سوالی تکرار شده و بعضی از سئوالها را فراموش کرده‌ام و از بعضی‌ها نپرسیده‌ام بهرحال همینهاست که می‌بینید. در گفته‌های هرکدام چیزهای جالبی هست که اگر نه به شناخت آفیش یا آفیش سازی، دست کم به شناخت خود او کمک میکند.
گفتگوئی با چند گرافیست ایرانی درباره:
آگهی دیواری
سابقه:
… اگهی دیواری آنگونه که در فرهنگها تفسیر کرده‌اند: «صفحه‌ایست از نقش، با پیامی بازگوکننده از واقعه‌ای یا نشان دهنده کالائی که بیننده با نگاهی زودگذر آن پیام را درک کند، نقش‌ها و رنگهای آن مطبوع، نوشته‌ها درشت ولی کوتاه با حروف جالب»
«آفیش» یا «پوستر» یکی از مختصات زندگی صنعتی امروز است که در خدمت اقتصاد قرار گرفته تا پیام خود را بر اجتماع شتابزده و عجول تحمیل کند. رهگذر کم‌حوصله در برابر چند لکه رنگ و کلام کوتاه یک لحظه درنگ میکند و ناآگاهانه چیزی را که نمیخواهد می‌پذیرد.
آفیش سازی رشته‌ای از هنر گرافیک است و از اواسط قرن نوزدهم که اقتصاد اروپا شکل تازه‌ای بخود میگرفت آغاز گردید. نقاشان از آن پس هنر خود را برای پیشرفت آن بکار انداختند.
مصریا، بابلیها و نیز یونانیان و رومیها در سه هزار سال پیش از میلاد مسیح آگهی‌های خود را روی قطعات چوب و پوست می‌نوشتند و از جمله روی نمای منزل «تریپوس والنس» قیصر در پمپئی سه اعلامیه دیده میشود که نمایشهای آمفی‌تئاتر را پیشاپیش اعلام میکردند. مالکین روی دیوار منزل خود آگهی‌های انتخاباتی و پیشنهادات خود را بنظر عامه میرساندند. در قرون وسطی نیز اعلامیه‌های عمومی را روی صفحات بزرگ می‌نوشتند و در میدان عمومی شهر قرار میدادند.
صنعت چاپ در تمام شئون اجتماعی، انقلابی تازه بوجود آورد که از جمله چاپ آفیش از سال ۱۴۵۰ میلادی بود. از این پس آفیش مراحلی را طی کرد تا سال ۱۷۹۶ که صنعت لیتوگرافی امکان تهیه انواع بهتر و مفصلتر آفیش های طراحی شده را بوجود آورد.
نقاشانی چون «پیر بونار» ، «ه.ج.ایبل» و «اونوره دومیه» و نقاش معروف «هانری دو تولوزلوترک» از پیشروان صنعت آفیش بشمار میروند.
در نیمه دوم قرن ۱۹ این صنعت از فرانسه به آلمان رفت و در قرن بیستم سراسر اروپا را فرا گرفت.
در ایران نقش برجسته بر سینه کوهها و بناهای عظیم قصرهای سلطنتی تاریخچه‌ای کهن دارد و وسیله ایست که فرامین شاهان و افتخارات اقوام را بازگو میکرده است. آفیش سازی کم و بیش از پنجاه سال پیش با رواج صنعت چاپ آغاز گردید و آفیشهای بدون نقش در صفحات بزرگ بر دیوارها نصب شده. آفیش با تصویر نخستین بار در خدمت تئاتر و سینما درآمد. پس از جنگ دوم جهانی آفیش رونق بیشتری گرفت و نقاشان ایرانی رفته رفته با آن آشنا شدند…
برای مطالعه و دیدن آرشیو اسناد پژوهشی پشت‌بام به لینک زیر مراجعه کنید.
