بیست و نهم اسفند ماه سال ۱۳۲۹ قانون ملی شدن صنعت نفت ایران
بیست و نهم اسفند ماه سال ۱۳۲۹ قانون ملی شدن صنعت نفت ایران به تصویب مجلس سنا رسید. این رویداد برگ مهمی از تاریخ مبارزاتی مردم ایران را رقم زد. اول تیر ماه همان سال کمیسیون خاص نفت با شرکت اکثریت اعضای «جبهه ملی ایران» و نزدیکان دکتر مصدق در مجلس شانزدهم تشکیل شد.
این کمیسیون برای بررسی لایحه موسوم به «گس گلشائیان» تشکیل شد و نهایتا آن را ناقض استقلال ایران و قراردادی خواند که منافع ملت ایران را تامین نمیکند. این کمیسیون نهایتا در هفدهم اسفند ماه لایحه ملی شدن صنعت نفت را به مجلس ارایه کرد که در بیست و چهارم اسفند ماه با اکثریت قاطع تصویب شد. متن لایحه بدین شرح است:
«به نام سعادت ملت ایران و به منظور کمک به تأمین صلح جهانی، امضاکنندگان ذیل پیشنهاد مینماییم که صنعت نفت ایران در تمام مناطق کشور بدون استثنا ملی اعلام شود یعنی تمام عملیات اکتشاف، استخراج و بهره برداری در دست دولت قرارگیرد.»
مصدق در احقاق حق ملت ایران به پیروزی دست یافت
دولت و شرکت انگلیسی که از این امر خشمگین بودند، از دولت ایران شکایت کردند و در سال 1331 مصدق به دادگاه لاهه رفت تا به شکایت شرکت انگلیسی پاسخ دهد. دادگاه بینالمللی لاهه که در راس آن یک قاضی انگلیسی به نام سر آرنولد مک نایر بود شکایت بریتانیا را وارد ندانست و مصدق در احقاق حق ملت ایران به پیروزی دست یافت.
تصویر اول: روی جلد مجله تهران مصور، سوم مرداد 1331
تصویر دوم: روی جلد مجله تایم که مصدق را مرد سال معرفی کرده بود، هفتم ژانویه 1952
نویسنده: زروان روحبخشان