مولانا در دیوان شمس تبریزی مینویسد:
ماهیانی کاندرونِ جان هر یک یونِسیست /// گلبنانی که فلک را خوب و خوب آیین کنند
جسمها را جان کنند و جانِ جاویدان کنند //// سنگها را کان لعل و کفرها را دین کنند
معنا ذاتا ناپایداراست و نبرد عجیب فرم و محتوا هیچگاه برندهای نخواهد داشت؛ زیرا که در زمانهای مختلف دیدن یک فرم، معانی متفاوتی در ذهن ما تداعی میشود.
بیایید فرض کنیم که همان توپی را که در جنگ چالدران، توسط سربازان سپاه سلطان سلیم اول برای آتش کردن علیه سربازان ایرانی آماده میشد، در یک روز بهاری، بعد از خوردن یک صبحانه مفصل، در وسط یکی از مهمترین میدانهای استانبول ببینیم. تکلیف مشخص است و احتمالا به عنوان یک گردشگر، به اجزای آن خیره میشویم و قطعا عکسی هم با آن میگیریم و …
حالا فرض کنید که شما یکی از سربازان شاه اسماعیل اول در جنگ چالدران هستید و همان توپ برای آتش کردن علیه شما آماده میشود. باز هم تکلیف مشخص است و احتمالا نام شما هماکنون جزو شهدای چالدران به حساب میآمد و …
آری، دیدن مصنوعات دستساخت بشر در زمانهای مختلف، معانی مختلفی را در ذهن ما تداعی میکنند ولی اگر همین مصنوعات در راستای بازسازی رفتاری از گذشتههای دور باشد چه معانی میدهد؟
هم اکنون که این متن را مینویسم یک روز است که از افتتاح نمایشگاهی با عنوان «طبیعت شکسته» در موزهٔ هنر مدرن نیویورک، یکی از مهمترین موزههای هنر مدرن جهان میگذرد.
طبق متن منتشر شده در سایت موما در این نمایشگاه دیزاینرها تلاش میکنند مفهوم طراحیِ ترمیمی را برجسته کرده و راهکارهایی را برای کمک به انسان در ترمیم رابطه خود با محیط زیست ارائه دهند.
در فیلمی که میبینید، آکینوماتا با استفاده از تکنیک پرینت سه بعدی، فرمی از خانهی اجداد اختاپوس را بازآفرینی کردهاست و همانطور که میبینید این اختاپوس که نامش «مرسی» است بسیار سریع آن را به عنوان خانه میپذیرد.
از زمانی که این ویدیو را دیدم، بارها این مصرع از شعر مولانا را زمزمه کردهام
جسمها را جان کنند و جانِ جاویدان کنند