عکاسی مستند
عکاسی مستند در کشوری که تحولات و تغییرات اجتماعی
بسیاری را در چهاردهه اخیر داشته، بیش از همه نیازمند ثبت
تصاویر توسط عکاسی است که پیرامون خود را بشناسد و
نسبت به آن حساس باشد. بهمن جلالی عکاس ایرانی متولد
1323 و دانش آموخته رشته اقتصاد از دانشگاه ملی (شهید بهشتی)
بوده است.
او از نخستین آغازگران عکاسی به مثابه هنر و نه فقط صنعت بود.
او سعی کرد تا عکاسی چیزی بیشتر از خبر باشد. در دوره‌ای از
زندگی هنری و کاری خود تحت تاثیر فرم و رنگ بود چنان‌که در
عکس‌های او از انگلستان می‌بینیم، خود بیان می‌کند که تحت تاثیر
رنگ‌های قرمز این شهر بوده و بعدها این فرم و زیبایی بصری او
را راضی نمی‌کرد. بنابراین او در پی تلفیق زیبایی‌شناسی و
ثبت واقعیت غیرقراردادی بود.
دوران کاری و هنری جلالی به سه دوره قابل تفکیک است:
دوره نخست:
عکس‌های انقلاب 1357 که با دوربین 50 میلیمتری گرفته
شده و زاویه دید آن بسیار شبیه به دید چشم انسان است.
گویی مخاطب در صحنه حضور دارد و ناظر و درگیر آن است.
دوره دوم:
عکس‌های دوران جنگ است. او در این دوره بیشتر به دنبال
تالیف عکس‌هاست و نه ثبت رویدادها. در اینجا او به تراژدی
تلخ زندگی بشر اشاره می‌کند؛ به خود ویرانی!
دوره سوم:
فتوکلاژهای سال 1380 است که وی به کلاژ روی می‌آورد.
به گفته خود جلالی این عکس‌ها خیال و رویای شاعرانه
و درونی‌ترین احساسات وی را بیان می‌کند. این عکس‌ها از
هم‌آمیزی دو تصویر ایجاد شده است؛ نخست تصویری که برآینه‌ای
است که قسمتی از آن ریخته و تصویر دوم، تصویر مخاطبی که
به آن نگاه می‌کند. به نوعی زمان و فضا در این آثار در هم نوردیده
می‌شود؛ نوعی هم‌زمانی. گویی همه ما یکی هستیم؛ تصویری
از من بر من‌های دیگر…
بهمن جلالی در 25 دی ماه سال 1388 از جهان رخت بربست.
اگر کاوه گلستان تصاویر را همچون سیلی بر صورت مخاطب
می‌زد، بهمن جلالی داوری را به عهده خود مخاطب می‌گذارد
تا مخاطب خود بر صورت خود سیلی بزند چنان‌که «به امید
پیروزی واقعی نه در جنگ که بر جنگ».¹
پینوشت 1 : بخشی از شعر طرحی برای صلح 3 از قیصر امین پور
#بام_عکاسی
دبیر: فاطمه پزشکی
تصاویر:
اخبار هنرهای تجسمی را در پشت بام پیگیری کنید.
برای خرید نسخه کاغذی پشت بام به این لینک مراجعه کنید.
