شاهکار خونین آرتمیزیا جنتیلسکی
می‌توان گفت نقاشی “جودیت هولوفرنس را سر می‌برد“، شاهکار خونین آرتمیزیا جنتیلسکی هنرمند عصر باروک، سنگ بنای هنر فمینیستی در جهان است.
این اثر توسط عده‌ای از منتقدان نشان دهنده هنر قدرت زنان و پیروزی آنان بر مردان قدرتمند است.
این نقاشی یک قسمت از کتاب “جودیت” در کتاب مقدس عهد عتیق را روایت میکند که در آن، قتل هولوفرنس، ژنرال آشوریان توسط قهرمان اسرائیل، را بازگو میکند.
این نقاشی نشان دهنده لحظه‌ای است که جودیت به کمک خدمتکارش، سر هولوفرنس را بعد از مستی در خواب می‌برد.
قتل هولوفرنس توسط جودیت
بنا بر روایت کتاب مقدس عهد عتیق، جودیت بیوه زنی زیبا بوده که پس از محاصره شهری که در آن ساکن بود برای اینکه وحشت را از ساکنین مؤمن شهر دور کند، اعلام میکند که بنا بر مشیت خداوند می‌تواند دشمنِ مردم و شهرِ تحت محاصره توسط هولوفرنس را نابود کند.
او پس از نیایش، مخفیانه به اردوگاه دشمن می‌رود و موفق می‌شود سرِ هولوفرنس را در خواب ببرد، با کشته شدن سردار بزرگ به دست یک زن، ارتش وی سراسیمه و آشفته می‌گردد و بدین ترتیب شهر از محاصره نجات می‌یابد.
آرتمیزیا جنتیلسکی و تجاوز به او در نوجوانی
آرتمیزیا جنتیلسکی (زاده 8 ژوئیهٔ 1953 در رم – درگذشت 1656 در ناپل) نقاش ایتالیایی با سبک باروک بود. در دوره‌ای که زنان نقاش از سوی جامعه هنری پذیرفته نمی‌شدند او نخستین زن نقاش بود که به عضویت آکادمی Accademia di Arte del Disegno در فلورانس درآمد. او در نقاشی‌های خود از داستان جودیت الهام می‌گرفت.
شناخته شده‌ترین تصویر او Judith Beheading Holofernes (جودیت هولوفرنس را سر می‌برد ) بود که سر بریدن هولوفرنس را در صحنه‌ای از خون‌ریزی و کشمکش نشان می‌دهد.
در سال 1612 وقتی آرتمیزیا 17سال سن داشت پدر او “اوراتزیو” از آگوستینو تاسی خواست که به طور خصوصی به دخترش نقاشی یاد دهد.
در طی آموزش تاسی به همراه مرد دیگر “کوسیمو کورلیس”، به آرتمیزیا تجاوز جنسی کردند.
جودیت و خودنگاریِ آرتمیزیا
روایت جودیت را هنرمندان زیادی از جمله کاراواجو و آرتمیزیا جنتیلسکی به تصویر کشیده‌اند. نقاشی “جودیت هولوفرنس را سر می‌برد” (1612–1613) توسط آرتمیزیا خشونت زنان علیه مردان را به تصویر می‌کشید.
آرتمیزیا دو نسخه از این صحنه خونین را نقاشی کرد که در آن جودیت را به همراه خدمتکارش آبرا نشان می‌دهد. نقاشی اول را در سن 19 سالگی حدود سال‌های 1611–1612 خلق کرد.
بدون شک آرتمیزیا بیشترین تاثیر را از دوست پدرش یعنی کاراواجو گرفته است و تحت تاثیر نسخه کار شده توسط کاراواجو بوده است. او همچنین نقاشی دیگری از همین کار را اوایل سال 1620 کشیده که در حال حاضر در موزه Uffizi در فلورانس است.
مورخان بر این باور هستند که در واقع جودیت در این نقاشی خودنگاره‌ای از خود آرتمیزیا است که در حال انتقام گرفتن از آگوستینو تاسی است.
دستبند و “الهه آرتمیس”
آرتمیزیا نسخه دوم را در سال 1620–1621 خلق میکند که در آن یک دستبند در دست جودیت قرار دارد، مورخان اعتقاد دارند که آرتمیزیا این دستبند را هدفمند نقاشی کرده است.
Diane Apostolos-Cappadona استاد تاریخ هنر، تاریخ فرهنگی در مطالعات کاتولیک ومطالعات زنان در دانشگاه جورج تاون می‌گوید:” می‌خواهم به این نکته اشاره کنم که تصاویر این دستبند اشاره به” الهه آرتمیس” در یونان دارد. آرتمیس ایزد بانوی بکارت، شکار، طبیعت وحش، ماه، دختر لتو و زئوس است. نام خود “آرتمیزیا” به معنای “هدیه آرتمیس” است. بنابراین، دور از ذهن نیست که او آگاهانه این دستبند را به عنوان نشان شخصی خود نقاشی کرده باشد.”
ردپای علوم گالیله در نحوه کشیدن خون‌ریزی
نقاشی خونین آرتمیزیا که می‌شود با دیدن آن صدای ریخته شدن خون را شنید، الگو و نحوه به تصویر کشیدن آن بیانگر آشنایی آرتمیزیا با مشهورترین دانشمند عصر خود یعنی گالیلئو گالیله است.
پس از اتفاق تجاوز، آرتمیزیا به فلورانس رفت و درسال‌های 1614 تا 1620 در این شهر زندگی کرد و در Accademia del Disegno با گالیله آشنا شد، در آن زمان گالیله مفهوم “مسیر سهموی” را کشف کرده بود و آن را از نظر ریاضی به اثبات رسانده بود هرچند که او یافته های خود را برای ده‌ها سال منتشر نمی‌کرد.
مسیر سَهموی، در اخترپویاشناسی یا مکانیک آسمان، یک مدار کپلری با خروج از مرکز مداری برابر با ۱ است.
در اصل این قانون، حرکتی را بیان میکند که برای اینکه جسم پرتاب شونده از حالت حرکت باز ایستد باید انرژی، با مقاومت و به تدریج از بین برود، بنابراین باعث می‌شود تا یک کمان سهموی در فضا شکل گیرد. این یک ایده جدید بود که گالیله آن را با ترسیم گرافیکی توضیح داده است و در واقع همان الگویی است که آرتمیزیا از آن استفاده کرده و چنین کیفیتی از فوران شدن خون از گردن هولوفرنس در نقاشی را نشان می‌دهد.
اخبار هنرهای تجسمی را در پشت بام پیگیری کنید.
برای خرید مجله پشت بام به لینک زیر مراجعه کنید
