اولین طراح مد در ایران
زینت جهانشاه اولین طراح مد در ایران حدود ۱۳۱۰ به همراه پدرش سرهنگ حبیب الله فرود، سرپرست محصلان وزارت جنگ آن روزها، ایران را به مقصد آلمان ترک کرد و به مدرسه دخترانه لته فراین که یک آموزشگاه بین المللی معروف بود، رفت.
او پس از مدتی با یک افسر ارتش ازدواج کرده و برای اقامتی که دو سال و نیم طول کشید راهی برن، پایتخت سوئیس شد.
زینت علاقه خود را به هنر خیاطی جدیتر از گذشته دنبال کرد. وی یک سال را صرف یادگرفتن روش برش روی مانکن از یک خانم سوئیسی کرد.
وابستگی نظامی شوهرش باعث شد آنها سوئیس را ترک کنند اما در عوض به شهری پاگذاشتند که یکی از مراکز اصلی صدور مد به تمام دنیا بوده و هست؛ «پاریس»!
زینت تخصص خیاطی خود را در پاریس گرفت. سپس از «پیر بالمن» که آن روزها چندان شناخته شده نبود برش و دوخت آموخت.
در مدت یک ماه با رموز خیاطی مدرن وقت، همین طور شیوه اداره یک بوتیک آشنا شد.
او یک سال پس از بازگشت به وطنش توانست اولین بوتیک ایرانی را در تهران تأسیس کرده و نام خود را به عنوان اولین کسی که پای مد را به ایران باز کرد، در تاریخ ثبت کند.
در سال ۱۳۲۱ زینت جهانشاه به همراه همسرش از سوئیس به ایران برگشت. یک سال بعد، او خیاطخانه خود را در خیابان امیریه تأسیس کرد و با همراهی ۵ کارگر، هر آنچه را که در طول سفرها و اقامتش در فرنگ آموخته بود به خانمهای تهرانی عرضه کرد.
با فرستادن کارت دعوت و پیغام و چند تلفن به خانمهای معتبر، موفق شد حدود ۱۵ نفر از زنان سرشناس شهر را به نمایش افتتاحیه خیاطخانهاش باز دعوت کند.
بیشتر این خانمها، فرنگ رفته بودند و با نمایش مد لباس، آشنایی داشتند.
در این مراسم ۹۰ دست لباس زنانه مخصوص صبح، عصر و شب به نمایش گذاشته شد. معرفی لباسها را هم خود جهانشاه برعهده داشت و موقع نمایش هر کدام، اسم و توضیحاتی درباره لباسها میداد. .
جالب است بدانید نام تمام این لباسهای ایرانی از روی فصول سال یا گلها انتخاب شده بود. جنس پارچههایشان مثل تمام پارچههای مصرفی آن سالها، فرنگی بود و متری ۲۰ تا ۲۵ تومان، قیمت داشتند. مد لباسهای طراحی شده توسط جهانشاه هم، بیشتر مطابق مد «کریستین دیور» بود.
لباسها بیشتر به رنگ سیاه و قهوهای بودند. قیمتشان به عنوان مثال برای پیراهن بعدازظهر ۵۰ تومان و پالتوها ۱۰۰ تومان بود. نمایش دو ساعت و نیم طول کشید و اتفاقاً نه تنها خانمهای حاضر در مجلس، بلکه تمام آنها که وصف نمایش خیره کننده خیاطخانه جهانشاه را شنیده بودند، استقبال زیادی از جادوی مد او کردند.
مانکنهای این برنامه از بین خانمها و دختران دوست و آشنا انتخاب شدند و چون محیط خیاطخانه و این برنامه خاص کاملاً زنانه بود، از طرف خانواده این مانکنها و خودشان مخالفتی صورت نگرفت. ولی آموزش طرز راه رفتن، ایستادن و نمایش لباس دردسرهای زیادی داشت. این دخترخانمها بین ۱۸ تا ۲۵ سال سن داشتند و پرو و آماده کردن لباسهایشان ۳ ماه طول کشید. برخلاف تصور، گیسوان مانکنها ساده و بی آرایش بود، چون در آن زمان سلمانی رفتن و آرایش مثل امروز، امری عادی نبود.
مانکن ها نه تنها بابت این مانکن شدن دستمزدی نگرفتند، بلکه تعدادی از لباسها را هم خریداری کردند!
جهانشاه تا سال ۱۳۴۷ کار خود را ادامه داد. در این مدت چندبار محل خیاطخانه اش را تغییر داد، تا این که بالاخره بعد از تولد دخترش زهرا کمکم خود را بازنشسته کرد. او شروع کننده راهی بود که به تأسیس خیاطخانههای متعدد و رواج مد و مدگرایی در ایران، آرام آرام رشد کرده و حالا از مرز ۷۰ سالگی گذشته است.
بام فشندیزاین
دبیر: امیر طباطبایی