مدرنیسم به روایت منوچهر یکتایی
منوچهر یکتایی(زاده ۱۳۰۱ تهران، درگذشت ۲۸ آبان ۱۳۹۸) نقاش و شاعر ایرانی، زندگی‌ای داشت که سه فرهنگ را تجربه کرد: این مسیر را می‌توان جست‌وجویی در مدرنیسم و یافتن جایگاهی شخصی در آن دانست. او ایران را ترک کرد، مدتی در پاریس در مدرسه‌ی عالی هنرهای زیبا حضور یافت و سپس در نیویورک، در هیجانات مکتب نوپای آن دوران، اقامت طولانی یافت. زندگی و هنر او خطی و ساده نبود، همواره کوشید ریشه‌های ایرانی خود را حفظ کند. تحصیل نقاشی را در دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران نیمه‌کاره رها کرد، مدتی کوتاه در هنرگاه اوزانفان نیویورک آموزش دید و در پاریس در کلاس‌های آزاد بوزار حضور یافت. نخستین نمایش انفرادی‌اش در گالری بورک‌نِخت نیویورک(۱۳۳۰) برگزار شد و در ایران برای نخستین بار در گالری زند تهران (۱۳۴۹) به نمایش درآمد. آثارش بارها در نمایشگاه‌های گروهی و انفرادی در آمریکا و ایران ارائه شد، نمایش مکرر آثارش در ایران سبب آشنایی بیش از پیش مخاطب ایرانی با نقاشی‌های او گردید. عمده‌ی آثار یکتایی شامل منظره، طبیعت‌بیجان و تک‌چهره است. رنگ‌گذاری ضخیم، به‌ویژه سطوح وسیع سفید و تلفیق نقاشی انتزاعی با بازنمایی، ویژگی بارز آثار اوست. خود او می‌گوید: «من دنبال یک حقیقت خیلی محکم و رضایت‌بخش برای خودم می‌گردم؛ دلم می‌خواهد وقتی چیزی را خلق می‌کنم حقیقتی در آن باشد که به راحتی نشود در آن خدشه پیدا کرد و به‌زودی نشود بنیادش را کند.» این حقیقت‌جویی در شعر او نیز نمایان می‌شود؛ نخستین دفتر شعرش فالگوش در ۱۳۴۱ منتشر شد. سرودن شعر برایش همانند نقاشی کردن بود، خود در این‌باره می‌گوید: وقتی می‌نویسم نمی‌توانم نقاشی کنم. وقتی نقاشی می‌کنم نمی‌توانم بنویسم و از شعر باز می‌مانم.
بام اسناد پژوهشی
گروه پژوهش مجله پشت‌بام
به کوشش: بهاره غلامیان
