روایتی شخصی و معاصر از زنانگی

انیس تبرایی، از هنرمندان معاصر، در مجموعه طراحیهای مدادی خود به بازآفرینی رقصندگان و خنیاگران زن در نقاشیهای قاجاری پرداخته است. او با دگردیسی فرم و پنهان کردن چهرهها، هویت نمادین این شخصیتها را محو میکند. در برخی آثار، شاخ و برگها به درون پیکره نفوذ کرده و گاه تا بخشهایی از کادر گسترش مییابند. الگوها از نظم معمول خود خارج شده، متناسب با پیکرهها در فضا امتداد یافتهاند و با کنش و انفعالات محیط اطراف هماهنگ شدهاند.
وی با الهام از هنر قاجار نقاشیهایش و با حال و هوایی خیالپردازانه و رویکردی کمینهگرایانه (مینیمالیستی) به پیکرهها، شخصیتی منحصر به فرد خلق میکند. گویی اجزای چهره و اندامهایشان هویت ویژهای را به تصویر کشیدهاند. پیچوتابها و شاخوبرگها در این مجموعه، نهتنها عناصر تزئینی، بلکه بازتابی از عواطف درونی، درگیریهای ذهنی و مسیر رشد فردی هنرمند هستند. فرمها با حرکت و گسترش خود، مفاهیمی همچون پویایی، تحول و شاید حتی آشفتگی درونی را القا میکنند.
این مجموعه با عنوان «آن منِ دیگرم» که در تابستان ۱۴۰۳ در گالری جاوید به نمایش درآمد، وجه دیگری از هویت زنان را به تصویر میکشد. هنرمند با بهرهگیری از شکوفایی فرمها و مواجهه با عصر معاصر، خوانشی جدید از این هویت ارائه داده است.
پیکرهها گاه بهعنوان تکعنصر، بدون فضاسازی در کادر حضور دارند و گاه پسزمینهای الهامگرفته از فضای نقاشیهای قاجاری به آنها افزوده شده است. در این ترکیب، هنرمند با ایجاد کنتراست میان سطوح و بهرهگیری از سایهروشن، بُعد و پویایی خاصی به آثار بخشیده است. مداد، همچون ابزاری روان، نقشی اساسی در شکلگیری بافتهایی ایفا میکند که بهنوعی امضای شخصی تبرایی در این مجموعه محسوب میشوند.
بازتاب هویت زنانه در این مجموعه، در هماهنگی با فرمهای منحنی، پیچوتابها و شاخوبرگهایی است که در پیکرهها جریان یافتهاند. این عناصر نهتنها به پویایی بصری آثار میافزایند، بلکه بهعنوان استعارهای از رشد، تحول و درهمتنیدگی هویت زنان عمل میکنند. در این میان، هنرمند با حفظ تعادلی میان پایبندی به منابع نقاشی قاجاری و بیان هویت فردی خود، روایتی شخصی و معاصر از زنانگی ارائه داده است.
بام طراحی
مینو فردوس











