طراحی‌های جیووانی باتیستا براچلی (Giovanni Battista Bracelli)
«پیکرهای عجیب متنوع» عنوان مجموعه‌ای شامل ۴۷ چاپ اچینگ است که در نگاه نخست به نظر می‌رسد حاصل کار هنرمندی با رویکرد کوبیستی یا فوتوریستی باشد، اما در واقع این حکاکی‌ها کار هنرمندی است که سه قرن قبل از کوبیست‌ها می‌زیسته است. جیووانی باتیستا براچلی که این مجموعه را در سال 1624 طراحی و چاپ کرده، از جمله هنرمندان مرموز تاریخ است؛ اطلاعات چندانی از زندگی وی در دست نیست، اما می‌دانیم که او را گاهی با لقب “خاکستری” می‌خواندند و ظاهرا اغلب لباس خاکستری بر تن می‌کرده است. البته باید در نظر داشت که بیش از یک هنرمند با این اسم، بین سال‌های 1616 تا 1649، در دوران باروک در ایتالیا می‌زیسته است.
او نسبت به زمانه خود هنرمندی نوگرا و پیشرو محسوب می‌شود، چراکه بارقه‌هایی از سبک‌های کوبیسم، فوتوریسم و سورئالیسم در آثارش به جشم می‌خورد، آن هم در دورانی که سبک کار نقاشانی چون پوسن رسمیت یافته بود. این طراح و چاپگر ایتالیایی در کتابی با عنوان «پیکرهای عجیب متنوع» پیکرهای انسانی را با شمایلی از اشیا و ادوات متنوع ترکیب کرده و موجوداتی غریب در هیبت انسانی پدید آورده است. بسیاری از این پیکرها گویی به نوعی حاصل اسمبلاژ یا چفت و جور کردن اشیای مختلف است. این هنرمند با در نظر گرفتن جاندارپنداری و سرهم کردن اشیا به خلق شخصیت‌هایی سوررئالیستی پرداخته است.
البته ایده تجمیع اشیا چندان هم جدید جدید نبوده و پیشتر توسط لوکاس کامبیا (Luca Cambias)، هنرمندی که حدود حدود نیم قرن می‌زیسته، در قالب مجموعه‌ای از پیکرهای انسان‌ها در حالات مختلف ارائه شده است. با این حال می‌توان گفت که شیوه خاص براچلی ابداع وی است، چرا که کار کامبیا بیشتر نمایش فیگورها در تقسیم‌بندی‌های مکعب مربع بوده است. به نظر می‌رسد براچلی بیشتر تحت تاثیر ژاک کالو، هنرمند فرانسوی در مجموعه‌ای از طراحی حروف الفبا متشکل از فیگورهایی است که تلاشی برای ثبت نمایش کمدیا دل‌آرته بوده است.
براچلی در شیوه‌ای با تناسبات ریاضی‌وار و فواصل ریتم‌محور به طراحی پیکرهایی انسان‌وار پرداخته است. این هنرمند با در نظر گرفتن نیروهای درونی کادر و خطی فرضی که کادر را به دو قسمت مساوی تقسیم کرده و نیز خط افقی زمینه به ترکیبی قرینه در بی‌قرینگی دست پیدا کرده است. پیکرها عمدتا دوگانه و روبه‌روی هم هستند. فرم‌ها مساوی و یکسان، هم قد و هم مقام بوده و هیچ یک بر دیگری ارجهیت ندارد. زن و مرد یا دو جنس یکسان در دو پیکر، با فرم‌های راست‌گوشه یا منحنی متشکل از اجزایی هستند که به مانند زنجیر به یکدیگر چفت شده‌اند. ایستایی وزن عموما روی یک پا قرار دارد و یادآور شیوه و اسلوب واقع‌گرایی دوره کلاسیک یونانیان باستان است. سایه‌ها و هاشورهای منظم در پس و پیش فرم‌ها قرار گرفته‌اند تا به قالب ریاضی‌گونه و تجسم آن‌ها کمک کند.در بعضی از طراحی‌ها چهره‌ها به وضوح نمایان است و فرم منحنی موها در تناقض با فرمت راست‌گوشه بدن‌ها هستند. پیکرها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که گویی در صحنه نمایش قرار دارند یکی در حال واکنش به عمل یا سخن دیگری است.
بام طراحی
انیس تبرایی
