به مناسبت زادروز هوشنگ پزشکنیا
هوشنگ پزشک نیا یکی از مهم‌ترین پیشگامان نقاشی نوگرای ایران بود. آثار وی انعکاسی از زندگی اجتماعی و فرهنگی ایران در دوران معاصر است.
او پنجم مرداد سال ۱۲۹۶ در تهران به دنیا آمد. او که از نوجوانی به هنر روی آورد و رویای نقاشی در سر داشت، در سال ۱۳۱۶ در رشته تاریخ و جغرافیا از دانشسرای عالی فارغ التحصیل شد، در سال ۱۳۲۱ به استانبول رفت و در هنرکده استانبول زیر نظر پروفسور لئوپولد لوی تحصیلات خود در رشته نقاشی را آغاز کرد. پزشکنیا در سال ۱۳۲۵ به ایران بازگشت با ابراهیم گلستان رابطه دوستانه‌ای پیدا کرد. زندگی‌نامه وی به قلم ابراهیم گلستان که در کتاب گفته‌ها به چاپ رسیده است، از بهترین نمونه‌های تذکره‌نویسی مدرن ایران محسوب می‌شود.
پزشکنیا در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران زیر نظر استادان برجسته‌ای چون حسین بهزاد و علی‌اکبر یاسمی هنر آموخت. پس از پایان تحصیلات دانشگاهی، به فرانسه رفت و در آکادمی ژولیان پاریس به تحصیل و تحقیق در زمینه هنرهای مدرن پرداخت. این دوران، فرصت مناسبی بود تا با جریان‌های هنری روز دنیا آشنا شود و سبک خاص خود را توسعه دهد.
پزشکنیا در سال ۱۳۳۵ تنها فیلم خود را به نام «استریپ» را بر اساس داستان «لاله» صادق هدایت ساخت.
آثار وی حاکی از تجربه‌های کوبیستی، اکسپرسیونیستی و واقع‌گرایی است و نشان از تلاش او برای دستیابی به شیوه‌ای شخصی دارد. ویژگی عمده اغلب آثارش، بیان اکسپرسیو مسائل اجتماعی مردم زحمتکش و طبقه کارگر است. در حکاکی‌های پزشکنیا نیز عنصر خط به شکل هاشورهای سیال و نیز دورگیری شخصیت‌ها دیده می‌شود.
پزشکنیا، نقاش لحظات تنهایی و پریشانی است. او طراح جسوری بود که با خط‌های شکسته و تند و با رنگ‌های تیره موضوعات اجتماعی و فرهنگی، زندگی روزمره مردم ایران و مسائل و معضلات جامعه را به تصویر کشید. توانایی وی در انتقال عواطف و احساسات مختلف انسانی از طریق استفاده از رنگ‌های تند و ضربه قلم‌های قوی برای زنده کردن صحنه‌ها و احساسات انسانی، نقطه تمایز آثار او است.
پزشکنیا در دهه چهل چند نمایشگاه موفق در پاریس و لندن برپا کرد. او هفدهم آذر 1351 بر اثر ایست قلبی در تهران درگذشت.
بام نقاشی
یاسمن شاپوری
