کمینه‌گرایی در آنِ عکاسانه

69

درباره آثار عبدالرضا بصیری

آنچه از عکاسی مینیمال می‌شناسیم، سبکی مبتنی بر سادگی، نظم و استفاده از عناصر اندک در ترکیب تصویر است که بر انتزاع فرم تاکید می‌کند. در این سبک، عکاس بر ضرورت حذف عناصر اضافی در کادر تمرکز می‌کند تا یک ترکیب ساده و بدون پیچیدگی را به نمایش بگذارد. هدف در این شیوه از عکاسی بیان سادگی و زیبایی با نشان دادن کمترین عناصر ممکن است.

عکس‌های بصیری غالبا در فضایی معماری‌گونه همراه با بازی نور و حجم و فرو رفتگی‌ها و برجستگی‌های سازه‌های دست ساخت بشر شکل گرفته‌اند. از مشخصه‌های آثار او تاکید بر فضای مینیمال، اشاره به ریتم، تکرار همراه با ترکیب‌بندی‌های غیر متمرکز است. نور و سایه یکی دیگر از عوامل مهم و بارز آثار عکاسی وی است. اشاره مختصر و گزینش‌گری در انتخاب موضوع و حضور فرم‌های منفرد یا تکرار‌شونده، زاویه نگاه کمینه‌گرا در راستای ثبت فرم ناب مینیمالیستی ویژگی کار بصیری است. 

سادگی در کادربندی و استفاده از نور و سایه و عناصر اندک در کادر، لحن انتزاعی عکس‌های او را دوچندان می‌کند. گویی که با این رویکرد به دنبال حس ناب انتزاع در عکاسی معماری است. به شکل مشخص موضوع، در معنای عام آن، در آثار عکاسی او مشخص نیست و در اصل ما با فرم‌های پیوسته به زمینه، تکرار و ریتم و البته بازی‌های نور و سایه‌ای مواجه هستیم که برای ما حکم ابژه عکاسانه پیدا می‌کنند و ما آن‌ها را در قامت تصویری مینیمال دریافت می‌کنیم. به همین نسبت زمینه و موضوع عکاسی در برخی از عکس‌های او با هم ترکیب و تلفیق شده‌اند و تفکیک‌پذیری بین این دو مورد وجود ندارد. هرچند فضاهای معماری پتانسیل زیادی برای ارایه چنین تصاویری دارند، اما کنش عکاسانه و نگاه عکاس در ثبت بخشی از این فضا و گزینش ترکیبی مشخص از فرم‌های موجود، وجه معیاری است برای سنجش عملکرد تولید آثار عکاسانه هنرمند. 

شاید در نگاه نخست، فضای مینیمال تصاویر، در دسترس بودن و سادگی در تولید چنین آثاری را برای بیننده متصور شود، اما در عمل رسیدن به چنین فضایی برای بیان مفهوم تصویر به شکل مستقیم کاری پیچیده است. در مواجه با چنین فضایی، عکاس با دوری از برخوردهای احساسی یا مواضع دیگر فکری و اعتقادی، سعی در نشان دادن فرم ناب و خلوص تصویر، بدون هیچ پیش زمینه اجتماعی، سیاسی و یا فرهنگی دارد. آنچه ثبت می‌شود، برشی مختصر و مفید از یک کل بزرگتر یا آنِ عکاسانه‌ای‌ است که نمایانگر نگاه کاشف آنن – عکاس – است.

بام نگر
محمد شمس

امکان ارسال دیدگاه وجود ندارد.