روسی خان عکاس مخالف مشروطه
مهدی ایوانف که سپس به روسی خان شهرت یافت، در سال ۱۲۹۲ق / ۱۲۵۴ش در تهران به دنیا آمد. او در جوانی شاگرد عکاسخانه عبدالله میرزا قاجار بود و در آنجا کارهای تاریکخانه را انجام میداد.
روسیخان در سال ۱۲۸۶ش از عبدالله میرزا قاجار جدا شد و مستقلا عکاسخانهای در خیابان علاالدوله تاسیس کرد و با میرزا مهدی مصورالملک شریک بود. روسی خان در گرفتن پرتره و تکچهره شهرت داشت.
روسی خان که تازه عکاسخانه خود را تأسیس کرده بود، یک روز عباس آقا صراف تبریزی چند روز پیش از کشتن میرزا علی اصغر خان اتابک به عکاسخانه او آمد، عکس معروف نیم تنه و کتاب بدست معروف خود را میگیرد و به روسیخان میگوید: «این عکس را ارزان نفروش، زیرا طالب زیاد خواهد داشت.» روسیخان در ابتدا از مقصود او سر در نمیآورد، اما وقتی یکشنبه شب بیستودوم رجب ۱۳۲۵ق عباس آقا، اتابک را در جلوی در مجلس با تیر میزند و خودش را هم میکشد، نام او در همه جا میپیچد و تازه روسی خان به معنی حرف او پی میبرد.در جریان مشروطهخواهی به جهت اینکه روسیخان از نزدیکان محمدعلی میرزا و لیاخوف بود و عکاسخانه او نیز مرکز گردآمدن قزاقان و مخالفان مشروطه بود، سینما و عکاسخانه روسیخان و مصورالملک غارت و همه وسایل آنجا تاراج میشود.
روسیخان بعد از عزل محمدعلی شاه در سال ۱۲۸۸ش همراه او به اروپا میرود و دیگر به ایران باز نمیگردد.
گروه پژوهش پشتبام
محمد شمس