هنری مور؛ در انتهای تونل نوری نیست
مجموعه سیصد طراحی از پناهگاه زیرزمینیِ، که در واقع تونل‌های فاضلاب بوده و در زمان جنگ جهانی دوم توسط هنری مور کشیده شده است، راوی فضای محصور و فرورفته در تاریکی از ناکجاآبادی بی‌انتهاست. هنرمند ترسی گذرا از موج انفجار رخنه کرده در وجود آدمیان را همچون جریان متناوب برق در پیکره ها طراحی کرده است. صحنه‌ها عمدتا در فضایی با نقطه گریز مرکزی و گمشده در تاریکی، غاری بی‌انتها را نمایش می‌دهند. این مجموعه پناهگاه را به عنوان تنها جای امن با چشم‌اندازی از پیکرهای درهم تنیده و به هم خوگرفته را نشان می‌دهد و در واقع شرایط پرتنش آن را بازگو می‌کند. هنرمند در مجموعه «طراحی زندگی» (Life Drawing)، اغلب پیکرها را به رنگ استخوان، لاغر و در هم ادغام شده در فواصل نزدیک به هم به تصویر کشیده است. خطوط بی‌نظم و لرزان که سرتاسر اندام پیکرها را فراگرفته، نمایشی از اضطراب درونی افرادی است که ساکن در گوشه‌ای نشسته یا بر هم افتاده‌اند. استحاله‌ای از بازتاب لرزان نور تابیده بر روی فیگورهایی با هویتی نامعلوم که همچون خویشاوندانی در کنار یکدیگر به فضایی محدود و تاریک خو گرفته‌اند، فضایی آکنده از رنج و هراس آفریده است. طراح علاوه بر موشکافی در ارائه فرمی جدید با جایگذاری حفره‌هایی متناوب در قسمت‌های مختلف، تلاش کرده که در کل ساختار فرم توازن ایجاد کند؛ همچون پیش طرح‌هایی که در نهایت زمینه‌ای برای مجسمه‌هایی از پیکرهای لمیده و یا ایستاده و تنومند وی شدند. قطرات پراکنده جوهر و خطوطی که بر زمینه مرطوب و نیمه خشک کاغذ با تکنیک آب مرکب و مداد شمعی ایجاد شده، فضایی بیانگر و تاثیرگذار ساخته و گویی نمایشی از فضای کدر و گردوغبار گرفته جنگ است که افراد را در خود جای داده است. چشم‌هایی فرورفته در تاریکی در هماهنگی با همان درجه تیرگی نقطه گریز و انتهای تونل نمایی از آینده نامعلوم و ناامیدکننده جنگ در باطن آدمیانی است که هنری مور در برابر دیدگان ما قرار داده است.
بام طراحی
نویسنده: انیس تبرایی
