فاوست (Faust)، برگرفته از نام جادوگر افسانه‌ای آلمانی، که در بینال ونیز ۲۰۱۷ برنده جایزه شیر طلایی شد، یک اثر چندوجهی و چندرسانه‌ای مفهومی است که از چیدمان، اجرا، رقصُ، موسیقی، آواز و نقاشی بهره می‌برد. اجرای این اثر در هر روز بیش از پنج ساعت طول می‌کشید و در تمام هفت ماه برگزاری دوسالانه برپا بود. هنرمند ساختمان غرفه آلمان را به گونه‌ای طراحی کرده بود که تنها یک راه ورودی به ساختمان برای بازدیدکنندگان باقی می‌گذاشت؛ دیوارهای شیشه‌ای ضخیم و یک کف شیشه‌ای مرتفع که با ستون‌های فولادی ضدزنگ، فضایی شبیه فروشگاه اپل، با طراحی بالین جکسن (Bohlin Cywinski Jackson)، ساخته است.
حضور سگ‌های نگهبان در محوطه ورودی ساختمان تنها بخشی از اجرای متفاوت و اثرگذار آن ایمهوف (Ann Imhoff) بود. طیف فعالیت اجراگران نیز گسترده بود؛ از اعمال ساده روزمره تا رفتارهای نامتعارف که از جمله می‌توان به ملاحظه گوشی موبایل، روشن کردن آتش، اعمال جنسی، آوازخوانی، نشستن بر شیشه‌ها، راه رفتن و همچنین حرکات خلسه‌وار و خزیدن روی زمین به همراه موسیقی اشاره کرد.
در این اجرا که به سادومازوخیسم هم اشاراتی دارد، سگ‌ها مشغول نگبانی هستند و اجراگران با ریتم موسیقی در میان ابزارآلات شکنجه و شلنگ و سینک‌های صنعتی سینه‌خیز می‌روند. بوی شدید مواد ضد‌عفونی‌کننده بیمارستانی هم مشام را می‌آزارد. مانوِئل بوریا ویلل، رییس هیت داوران، این نمایش را به عنوان «یک چیدمان قدرتمند و آزار‌دهنده که سوالات مهمی را در مورد زمانه ما مطرح می‌کند» ستوده است.
کیوریتور غرفه، سوزان فافر، در مورد این اثر می‌گوید: «این بدن‌های منظم و شکننده همچون ماده‌ای به نظر می‌رسند که ساختارهای قدرت نامریی آن‌ها را فراگرفته است. آن‌ها سوژه‌هایی هستند که به نظر می‌رسد مدام از عینیت بخشیدن به خود سرپیچی می‌کنند. اجراگران می‌دانند که ژست‌هایشان به خودی خود غایتی نیست، بلکه فقط به‌عنوان واسطه‌ای وجود و حضور دارند. گویی آن‌ها برای همیشه در آستانه تبدیل خود به تصاویر آماده مصرف هستند. در عصری که مشخصه آن درجه‌ای از واسطه بودن است، تصاویر، به دور از این‌که صرفاً واقعیت را به تصویر بکشند، آن را خلق می‌کنند.»
آن‌چه ایمهوف به نمایش می‌گذارد واقعیتی سخت و بیگانه از گرفتاری افراد در محدودیت‌های سیاسی، اقتصادی، فیزیکی و تکنولوژیک است. سختی عناصر مورد استفاده مانند شیشه و فولاد مکان‌هایی را تداعی می‌کند که این روزها قدرت و پول در آن‌ها مدیریت می‌شود.
بام هنرهای معاصر
نویسنده: علی خاتم‌ساز
