همچون افق‌های مواج
نت موسیقی بودایی تبتی شامل طراحی‌های انتزاعی، فارغ از هرگونه تلاش در ساخت تصویری دقیق و بازنمایی واقع‌گرایانه است. در واقع صدا مسئله است نه تصویر؛ با الهام از آواهای موسیقیایی به طرح‌هایی رسیده‌اند که با استفاده از ساده‌ترین عناصر بصری، همچون نقطه و خط، اشکال مختلفی از اشارات و نشانه‌هایی از طراحی خودسامان (Automatism Drawing) را تداعی می‌کند. نت‌های موسیقی تبتی به طور نمادین ملودی‌ها، الگوهای ریتم و تنظیم‌های ساز را نشان می‌دهند. موسیقی تبتی اجرای آیینی است که در هماهنگی با آواز، تجسم و حرکات بدن به ویژه دست شکل می‌گیرد. این نه تنها با ادغام رقص آیینی، بلکه با مجموعه بزرگی از سازهای آیینی، قطعات مختلف موسیقی تک صدایی و چند صدایی را شامل می‌شود.
تشابه این نت‌های موسیقیایی با خط تعلیق در خوشنویسی به مانند تمرینی از سیاه‌مشق موسیقیدان است که قابلیت‌های بیشتری در ارایه ترکیب‌های متنوع ایجاد می‌کند
یکی از رایج‌ترین و معتبرترین شیوه‌های نت‌نویسی تبتی، یانگ ییگ (Yang-Yig) است. خطوط منحنی نشان‌دهنده «بالا و پایین آمدن هموار در آهنگ» هستند. این نت‌نویسی معمولاً حاوی دستورالعمل‌های مفصلی در مورد روح خواندن و نواختن موسیقی است؛ مثلاً مانند رودخانه جاری، مانند آواز پرندگان و غیره. خطوط حامل بستری برای بیان بصری احساسات و رنگ موسیقیایی است که اجازه حرکت آزادانه دست و رهایی از حد و حدود فاصل تعریف‌شده را به فرد می‌دهد. گویی که نت‌ها و ضربآهنگ موسیقیایی به خطوط و شکل‌های در همی از مناظر دوردست تبدیل شده است؛ همچون لحظه‌ای از آشوب درونی و یا عبادت و مراقبه.
تشابه این نت‌های موسیقیایی با خط تعلیق در خوشنویسی به مانند تمرینی از سیاه‌مشق موسیقیدان است که قابلیت‌های بیشتری در ارایه ترکیب‌های متنوع ایجاد می‌کند. تغییر فرم از کلیشه افقی، ارزش خطی و تداوم خطوطی که به موازات یکدیگر ترسیم شده‌اند، همانند رویکردی در بهبودی روند به خاطر سپردن و یا سهل الوصول کردن یادگیری و اجرای قطعه موسیقی است. رویکرد میان‌رشته‌ای در این بین با ارایه فرصتی برای ایجاد ارتباطات معنادار در طراحی و موسیقی، فرصت یادگیری برای مخاطب را ارتقا داده است. فارغ از کارکرد این قطعه‌های موسیقیایی، با توجه به کادر افقی و سطح کشیده آن، تعبیری همچون صحنه‌ای از تدوام امواج دریا را تداعی می‌کند. گویی طراح در مقابل آن در ساحل نشسته و طرح‌های متنوعی از امواج با طول‌های کوتاه و بلند را طراحی کرده است.
بام طراحی
نویسنده: انیس تبرایی
تصاویر:
برای خرید نسخه کاغذی پشت بام به این لینک مراجعه کنید.
شرکت نگاه روشن پارس حامی پشت‌بام
