گرافیکِ فرهنگی یا تجاری

69

گرافیکِ فرهنگی یا تجاری

زمان دلالت واژه‌ها و معانی را تغییر می‌دهد. این واقعیت، مانند فاصله نسل‌هاست که در دهه‌های اخیر، در زمان‌های نزدیک‌تر به‌هم اتفاق می‌افتد. به همین‌ ترتیب کلمات و دلالت‌هایشان، خیلی زودتر از دوره‌های گذشته از معنی تهی شده یا از مثبت به منفی و یا منفی به مثبت، جابه‌جا می‌شوند. بخشی از این امر به تغییر زمینه‌های فرهنگی‌ بسته است و بخشی هم ناشی از عمیق‌تر شدن ما در مفاهیمی است که پیش‌تر در پناه خرده-دانش کم‌تر می‌فهمیدیم. بیایید تقسیم‌بندی طراحی گرافیک (به‌اختصار و ساده‌نویسی: گرافیک) به دو منطقه «فرهنگی» و «تجاری» را این‌طور کالبدشکافی کنیم:

جنگ بی‌امان فرهنگ و اقتصاد، به مثابه نشانه‌های معنویت و مادی‌گری! گویی اهل فرهنگ فتوسنتر می‌کنند و در پرتو تشعشع معنویات از حیات مادی و عوارض و الزامات آن بی‌بهره‌اند. تو یا باید شاعری باشی که زیر سقف آسمان می‌خوابد و سنگ به شکم می‌بندد، یا قلم‌به‌مزد و مدیحه‌سراست. ایضاً همین قاعده را بر نویسنده و روزنامه‌نگار و هنرمند جاری می‌دانند. در این دستگاه سنجش، طراحان‌گرافیکی که به موضوع‌های تجاری و صنعتی می‌پردازند یا هنرشان را به اقتصاد فروخته‌اند، یا آن‌قدر لیاقت نداشته‌اند که کار فرهنگی کنند. این را ببرید در ظرف زمانه و بگذارید در بوته دهه پنجاه و شصت که جهان راهی برای عبور از بحران نداشت، جز خود بحران. راه تغییر ستیز خونبار بود و جهان و جهانیان، به‌حق و ناحق، اصیل و مقلد: آرمانگرا.

در گرافیک با موضوع‌های تجاری می‌توان با نشانه‌های فرهنگ شوخی کرد، کاری که در موضوع‌های فرهنگی به خاک و خون‌تان می‌کشد

اما، امروز از نظر منِ طراح، هیچ تمایزی بین گرافیک تجاری و فرهنگی نیست، مگر در موضوع کار. درست‌تر است بگوییم: «گرافیک با موضوع فرهنگ (رویدادها، کتاب، موسیقی، و غیره) و گرافیک با موضوع‌های تجاری و عمومی (هویت ‌بصری، تبلیغات کالا، رسانه، گرافیک محیطی، بسته‌بندی، و غیره)» از قضا جهان گرافیک با موضوع‌های تجاری میدان بزرگ‌تری است برای جولان زیبایی‌شناسی. اگر هم کسی آرمانگراست، چه بهتر از این که در موضوع‌های عادی و روزمره، سواد بصری هدیه کند به چشم ملت.

در گرافیک با موضوع‌های تجاری می‌توان با نشانه‌های فرهنگ شوخی کرد، کاری که در موضوع‌های فرهنگی به خاک و خون‌تان می‌کشد. در گرافیک با موضوع‌های تجاری می‌توان از همه گزاره‌های اقلیم‌های فرهنگ و ادبیات استفاده کرد، کاری که برعکس آن خیلی سخت و گاهی ناممکن است. چون قرار است مطلب طولانی نشود، مختصر کنیم؛ تقسیم‌بندی طراحی‌گرافیک به فرهنگی و تجاری، امروز منسوخ، بی‌اعتبار، ناشی از کم‌عمقی در داوری زمانه و پدیده‌ها و ستمی نارواست به اهل حرفه. اما این مختصر را این‌گونه کامل کنم که رفتار طراح‌گرافیک می‌تواند در هردوی این حیطه‌ها، بزرگوارنه، عمیق، خلاق و شگفت‌انگیز باشد و یا در مقابل، سخیف، سطحی، مقلدانه و نادیدنی.
#بام_گرافیک
دبیر: اونیش امین الهی
نویسنده:کیانوش غریب‌پور


برای خرید نسخه کاغذی پشت بام به این لینک مراجعه کنید.

شرکت نگاه روشن پارس حامی پشت‌بام

این تصویر دارای صفت خالی alt است؛ نام پروندهٔ آن logo.gif است

کیانوش غریب‌پورمشاهده نوشته ها

Avatar for کیانوش غریب‌پور

بام گرافیک دبیر: اونیش امین الهی نویسنده:کیانوش غریب‌پور

امکان ارسال دیدگاه وجود ندارد.