مکس دسفور؛ فراموش شدگان
«من از همه می‌پرسم که چرا مراسم سالگرد شروع این جنگ را برگزار می‌کنند؟ مسلما این مراسم به این دلیل برگزار می‌شود که این جنگ بی‌پایان است و هنوز ادامه دارد.»
مکس دسفور عکاس آمریکایی (1913-2018)، برای پوشش
جنگ کُره با تاکید بر عکس «فرار پناهجویان برفراز پل شکسته»
جایزه پولیتزر را در سال 1951 میلادی به‌دست آورد.
هیات داوران جایزه پولیتزر به این نتیجه رسید که عکس‌های
مکس دسفور از جنگ کُره، تمام ویژگی‌های یک عکاس خبری
برجسته را داراست؛ از جمله نگاه خلاقه به موضوع، بی‌اعتنایی
به امنیت شخصی در برابر وظیفه عکاسی و توانایی روایت
تمام ماجرا با دوربین. او به درک موضوعی نایل آمده بود
که انسان‌ها را به‌هم مرتبط و نزدیک می‌کرد و به نوعی موجب همذات‌پنداری می‌شد!
در جولای 1951، آمریکا، که حامی کُره جنوبی بود،
آتش‌بس موقتی با کُره شمالی را امضا کرد، اما معاهده صلح
دایم هیچ‌گاه تثبیت نشد و در واقع این جنگ هنوز خاتمه نیافته است.
مکس دسفور می‌گوید: «بلافاصله پس از حمله کره شمالی به جنوب،
برای پوشش خبری این اتفاق داوطلب شدم. رییسم در آژانس خبری
آسوشیتدپرس معتقد بود که این جنگ بیش از دو هفته طول نخواهد کشید.»
او در این باره گفته: «این اولین کارم در جنگ کره بود، همراه
نیروهای نظامی بودم، نیروهای کره شمالی به حدود پانزده
یا بیست مایلی سئول رسیده بودند و جنوبی‌ها را تعقیب می‌کردند.
منظره حیرت‌آوری بود؛ جنوبی‌ها سعی می‌کردند به هر طریق ممکن،
مثل صف مورچه‌هایی که از روی شبکه‌ای فلزی رد می‌شوند،
با عبور از بقایای پلی ویران شده، از ساحل شمالی رودخانه
تائدونگ فرار کنند. آن‌چه از اموالشان باقی مانده بود،
یا به پشتشان بسته بودند یا روی سرشان حمل می‌کردند؛
در ساحل شمالی هزاران نفر صف کشیده بودند تا همین کار
را انجام دهند و در آن سوی رودخانه به دیگران ملحق شوند.»
به گفته خودش، دسفور می‌خواسته که هر جا درگیری بود،
حضور داشته باشد؛ برایش فرقی نداشت که در این
درگیری‌ها سربازان کره جنوبی حاضر بودند یا آمریکایی‌ها؛
و آزاد بود که هر کجا می‌خواهد برود.
او درباره یکی از عکس‌هایی که هنگام حرکت با یک کاروان نظامی گرفته،
چنین توضیح می‌دهد: «ایستادیم که نفسی تازه کنیم،
کمی که روی برف‌ها راه رفتم متوجه دو دست شدم که
از برف بیرون زده و کنارشان سوراخی در برف وجود داشت.
موضوع را به فرمانده گروهی که همراهشان بودم، گفتم
و آن‌ها بلافاصله شروع به کندن کردند. دست‌های مرد را
بسته بودند و آخرین نفسهایش را از راه همان سوراخ کشیده بود.
سربازان آمریکایی اطراف بدن مرد را کنده و حدود یکصد
جسد دیگر زنان و مردان و کودکانی را پیدا کردند که
هنگام نزدیک شدن نیروهای سازمان ملل، توسط
شمالی‌های وحشت‌زده و در حال فرار، کشته شده بودند.»
مکس سربازان آمریکایی را که در کره همراهیشان می‌کرد
سزاوار تحسین می‌داند؛ خصوصا این‌که هنگام بازگشت
به آمریکا استقبال در خوری از آنان به عمل نیامد.
مکس دسفور خاطر نشان می‌کند که جنگ کُره به
جنگ فراموش‌شده معروف است؛
در بازگشت سربازان آمریکایی هیچ مراسم احترامی برگزار نشد و هیچ وقت نامی از آنان برای تلاششان به میان نیامد؛ آن‌ها فراموش شدگانند.
بام عکاسی
دبیر: هوفر حقیقی
نویسنده: فاطمه پزشکی
منبع:
کوبر، کنت (۱۳۸۹)، فتوژورنالیسم، ترجمه اسماعیل عباسی، تهران، نشر دفتر مطالعات و توسعه رسانه.
