بام واژه‌شناسی/Guide

نام انگلیسی Guide با معنی اصلی “راهنما”

نام انگلیسی Guide با معنی اصلی “راهنما” از guide انگلیسی میانه با همان معنی اصلی آمده است. واژه اخیر از فرانسوی باستان دخیل شده است و در زبان مادر نیز همین صورت و معنا را دارد. واژه فرانسوی باستان از guida اکسیتانی باستان (از زبان‌های رومی غربی) با معنی “راهنمایی کرد” آمده است. صورت مصدری واژه اخیر در اکسیتانی، guidar به معنی “راهنمایی کردن” است. اما guidar اکسیتانی از wītan* فرانکی باستان (از زبان‌های ژرمنی غربی) با همان معنی “هدایت کردن” آمده که خود از wītaną* ژرمنی نخستین با معنی اصلی “دانستن” مشتق شده است. واژه اخیر از ریشه -weyd* هند و اروپایی نخستین با معنی “دیدن” است.

واژه‌های “بین-” (بن مضارع “دیدن”) فارسی، amkawdd ولزی میانه، ad·fét ایرلندی باستان، εἴδω (eídō) یونانی باستان، वेत्ति (vétti) سنسکریت، viedêt لتونیایی، veizdė́ti لیتوانیایی، գտանեմ (gtanem) ارمنی باستان، gwybod ولزی، fionn ایرلندی، ??????? ‎ (vīnastī)اوستایی گاهانی، ??????? ‎ (vinasti)اوستایی متاخر، ??????? ‎ (wyndynd)پارسی میانه، ?????? (wyndyd) پارتی، videō لاتینی، не́видаль (névidalʹ) روسی و ūwe تخاری از همین ریشه هستند. با توجه به ریشه، معنا و کاربرد فعلی Guide، واژه “راهنما” بهترین جایگزین برای این واژه بوده و هست.

بام واژه‌شناسی
دبیر: فرهنگ پارسی‌کیا