زندگی از دست رفته
ادوارد شِریف کورتیس (1868 – 1952)، مردم شناس و عکاس آمریکایی بود که تقریبا تمام دوره کاری خود را به عکاسی و تصویر‌برداری از بومیان آمریکا، از شمال آلاسکا تا ایالات جنوبی، اختصاص داد. او بین سال‌های 1900 تا 1930، بیش از چهل هزار عکس از هشتاد قبیله مختلف سرخپوستان گرفت و تصاویرش را با شرح‌حال‌هایی از آن‌ها در قالب بیست جلد کتاب، منتشر کرد. جرقه اولیه این مجموعه پرتره‌ای بود که او در 1896 از پرنسس آنجلینا، دختر یکی از روسای قبایل سرخپوستان، در سیاتل آمریکا و در استودیوی شخصی‌اش گرفته بود. همین عکس عاملی شد تا کورتیس بخش اعظم قاره را، از آلاسکا و کانادا تا بخش‌های غربی و جنوبی، در جست‌وجوی فرهنگی بومی و ناب زیر پا بگذارد.
کشتار و غصب زمین‌های مادری سرخپوستان که از قرن شانزدهم میلادی و در پی هجوم اروپاییانِ عموما اسپانیایی تبار آغاز شده بود، در اواخر نیمه دوم قرن نوزدهم و همزمان با فرونشستن آتش جنگ‌های داخلی آمریکا، بار دیگر شدت گرفت. گسترش اکتشافات معادن طلا و نقره در جای‌جای آمریکا از یک سو و قوت‌گرفتن ایده آمریکای متحد و نیاز به ترویج احساسات میهن‌پرستانه برای برساخت یک آرمان، از سوی دیگر، عواملی بود که صاحبان باستانی قاره به اصطلاح جدید را مجبور به ترک زمین‌های اجدادی خود می‌کرد.
کورتیس با دست بردن در استناد تصاویر و ایستادن در مرز عکاسی صحنه‌آرایی شدهُ، تاریخ زندگی بومیان آمریکا را هماهنگ با سنت و طبیعتِ گذشته‌‌ای دور مستند کرده است
تلاش کورتیس برای مستندنگاری نحوه زندگی، گوناگونی رسوم و فرهنگ سرخپوستان، درست مقارن با درهم شکستن آخرین سنگرهای مقاومت آنان در برابر مالکین خودخوانده جدید بود. عکس‌های کورتیس را می‌توان مغتنم شمردن آخرین فرصت‌ها برای ثبت تاریخ مصور یک فرهنگ غنی و باستانی و در حال فروپاشی دانست. در عکس‌های وی قدرت اسطوره‌ای ولی رو به اضمحلال سرخپوستان به شکلی موقت، مجددا به آن‌ها الصاق گردیده است. این تصاویر، گویی به قصد بازیابی دورانی طلایی یکه‌تازی آن‌ها در پهنه موروثی‌شان صحنه‌پردازی شده‌اند.
در واقع کورتیس با دست بردن در استناد تصاویر و ایستادن در مرز عکاسی صحنه‌آرایی شدهُ، تاریخ زندگی بومیان آمریکا را هماهنگ با سنت و طبیعتِ گذشته‌‌ای دور مستند کرده است. هر چند بعدها این عمل ادوارد کورتیس از سوی منتقدان آثارش مذمت شد، ولی همچنان تصاویر او از مهم‌ترین و موثق‌ترین منابع استنادی گوناگونی جوامع، رسوم، پوشش‌ها، آواها و خاطرات شفاهی آن‌ها به شمار می‌رود. لری مک مورتری رمان نویس آمریکایی در رمان “ماه کومانچی” (Comanche Moon)، در سال 1997، خطاب به ادوارد کورتیس می‌نویسد : «تو در حال ثبت چیزی بودی که با سرعت در حال از بین رفتن بود.»
#بام_عکاسی
دبیر: هوفر حقیقی
تصلویر:
برای خرید نسخه کاغذی پشت بام به این لینک مراجعه کنید.
شرکت نگاه روشن پارس حامی پشت‌بام
