آیا میتوان میکروسکوپی را هنر در نظر گرفت؟
میکروسکوپی، روشی برای مشاهده اجزای کوچک اجسام است که چشم انسان توان دیدن آنها را به صورت سیستماتیک ندارد.
تکامل چشم از مهمترین و پیچیدهترین بحثهای نظریه تکامل است. اولین فسیل دارای چشم پیچیده مربوط به دوره Ediacaran است که در حدود ۶۳۵ میلیون سال پیش شروع شده و در حدود ۵۴۱ میلیون سال پیش پایان مییابد. البته قبل از آن هم، ارگانهای شناساگر نور در موجودات زنده قابل ردیابی است که اصولا برای جاندار، توان واکنش سریع و هدایت را مهیا نمیکردهاند. دوره بعدی زمینشناسی، Cambrian است که با اوجگیری تکامل آغاز میشود و به آن “انفجار Cambrian” میگویند. یکی از مهمترین فرضیات برای شکلگیری این “انفجار”، بلوغ حس بینایی جانداران است. با تکامل چشم(های) پیچیده، زمینههای برتریجویی گونهها مهیاتر شده و تکامل، تسریع میشود.
حال با دستگاههایی چون میکروسکوپ و تلسکوپ، توان دیدن اجزای بسیار ریز و اجسام بسیار دور برای بشر مهیا شده است و در واقع برتری آدمی بر دیگر گونهها تثبیت.
میکروسکوپی میتواند به تصویربرداری منجر شود و در نتیجه همانطور که عکاسی بنیادا یک فن است، میکروسکوپی نیز همین شرایط را دارد. اما همانگونه که فن عکاسی میتواند آفریننده اثر هنری باشد، میکروسکوپی نیز میتواند. سرآخر باید گفت که فن میکروسکوپی میتواند منجر به تولید اثر هنری شود و در نتیجه “هنر میکروسکوپی”، گزارهای معقول و منطقی است.
منبع خبر:
Orci, L. & Pepper, M.S. Microscopy: an art?. Nature Reviews Molecular Cell Biology 3, 133–137 (2002)