اثر فرزانه حسینی با عنوان «سقوط ساموتراس» از مجموعه پیش‌درآمد، در گالری والی
اثر فرزانه حسینی با عنوان «سقوط ساموتراس» از مجموعه پیش‌درآمد، در گالری والی
در جهان اساطیر وجود الهه‌ها و خدایان امری ضروری است که انسان، حیات و مماتش را در حضور همیشگی و خشنودی آنان می‌دانسته است. آنجایی که وجود دائمی چیزی، هرچند انتزاعی و مافوق تصور، باید باشد تا انسان متوسلانه در پیشگاهش، بنا بر وساطتی قراردادی، هستی خود را در وجود و حضورش دریابد. البته که همچنان هم ادامه دارد، اما با تغییر ظاهر این واسطه قراردادن، خللی در ماهیت آن به وجود نیامده است. الهه نیکه یا ساموتراس در یونان باستان، با حضور نویدبخشش، با نزول بر هستی مادی (کشتی جنگی)، خبر از ظفرمندی در نبرد می‌دهد.
مجسمه حسینی علاوه بر دستان و سر مقطوع، برش‌های تندی بر شکم و سینه دارد که تاکیدی بر نقصان نیکه در دنیای امروز است
اما الهه نیکه فرزانه حسینی، نه تنها قابلیت نویدبخشی ندارد، که در نبرد خود نیز دچار هبوطی به سمت گور است. فرآیند دوباره‌سازی نیکه در حد فاصلی بین سالیان دراز، با در نظرگرفتن تمام مولفه‌های زندگی امروز انسانی، در موقعیت مصرف‌گرایی بی حد و حصر و در نتیجه پدید‌آوردن زباله و تخریب محیط زیست، گویی هنرمند را به این باور رسانده که الهه نیکه اکنون، برخلاف ذات آبا و اجدادیش، موجودی منفعل و بی‌خاصیت است؛ تکه‌تکه شده از پس گذران این همه سال، بی‌تاثیر در نوش‌دارویی برای تمام دردهای امروزی بشر.
تغییر کارکرد اسطوره در روزگار ما، به مانند تغییر کارکرد تمام مولفه‌های اخلاقی و رفتاری است. نگاه فرزانه حسینی به این پدیده و زنده کردن نیکه از پس هزاران سال، نگاهی تیره و سیاه است. کما این‌که رنگ مجسمه بازسازی شده او از نیکه هم تیره است. مجسمه حسینی علاوه بر دستان و سر مقطوع، برش‌های تندی بر شکم و سینه دارد که تاکیدی بر نقصان نیکه در دنیای امروز است.
به کارگیری مواد بازیافتی در ساخت مجسمه، همان حضور نیکه بر شرایط امروز محیط زیست است
هرچند شکل دوباره‌سازی شده نیکه تقریبا چیزی شبیه به مجسمه مکشوفه از اوست، اما در بطن ماجرا تفاوتی پیداست و آن به کارگیری مواد (بخوانید کاغذ) بازیافتی در ساخت آن است. آنجایی که دغدغه‌ای شخصی، حداقل در قیاس با کلیتی بزرگتر، تبدیل به ایده‌ای از دوباره سازی اساطیری می‌شود. برای فرزانه حسینی حضور الهه نیکه در کلیت تجسم‌یافته‌ای از کاغذهای بازیافتی، حضوری ظفرمندانه است و شاید خبر از پیروزی بر اعمال شنیع انسانی در تخریب محیط زیست می‌دهد. گویی که در تضاد بین بازیافت و زباله، بازیافت همان حضور نیکه بر شرایط امروز محیط زیست است. قرابت معنایی و همنشینی بین کلمات بازیافتی و بازسازی، در مخرج مشترکی چون نیکه بازسازی شده از مواد بازیافتی نمایان می‌شود.
#بام_گردی
دبیر: محمد شمس
تصاویر:
برای خرید نسخه کاغذی پشت بام به این لینک مراجعه کنید.
شرکت نگاه روشن پارس حامی پشت‌بام
