سیندی شرمن یکی از هنرمندانی که«از آن خود سازی» در عکاسی را به اوج خود رساند
«از آن خودسازی» جریانی در هنر است که نمی‌توان تاریخ دقیقی برای آغاز آن برشمرد، اما با تحولات بسیار اساسی که در میدان هنر به ویژه هنرهای دیداری ایجاد شده، این رویکرد به هنر نیز به نوعی یک جنبش تلقی می‌شد، هرچند که مبنای آن «کپی یا جعل» از آثار معروف بود. اولین بار مارسل دوشان دادائیست بود که برای نقاشی «مونالیزا» سبیلی گذاشت و آن را در معرض نمایش قرارداد. اما از آن خود سازی یا «تخصیص» در دهه 80 میلادی در «عکاسی » به اوج توجه و شکوفایی رسید. سیندی شرمن یکی از هنرمندان شاخصی بود که از دهه 80 به بعد «از آن خود سازی» در عکاسی را به اوج خود رساندند.
اولین مجموعه آثار شرمن با عنوان «عکس‌های فیلم بدون عنوان» (1977-80) بلافاصله پس از فراغتش از دانشگاه شکل گرفت. این مجموعه محل برخورد انبوهی از ارجاعات به مضامین هنری و غیرهنری در قالب عکس است که در آن هنرمند با گرفتن انواع ژست‌های ملودراماتیک، دست به بازسازی شخصیت‌های تئاترگونه و صحنه‌سازی شده می‌زند. شرمن بین سال‌های ۱۹۷۷ و ۱۹۸۰ با توجه به نفوذ و قدرت رسانه فیلم و سینما، دست به تولید این زد. عکس‌های این مجموعه در راستای مفهومی که هنرمند دنبالش بود، بی‌نام و هویت بوده و شامل شصت و نه سلف‌پرتره است که به طرز زیرکانه‌ای عکاسی شده‌اند.
اجراگری که از اجراهایش عکاسی می‌کند
این زنان (خود هنرمند) در حالاتی معمول و قاعده‌مند در قالب وضعیت‌های مشخصی ثبت شده‌اند که در آن نه تنها نقش‌ها و وظایف، بلکه نمود ظاهری و رفتارها نیز پیرو «اصول» و کلیشه‌های معین بود. نکته قابل توجه این است که از همین نخستین مجموعه، شخصیت‌های نمایشی، کلیشه‌ای و اغلب تصنعی، موضوع کار شرمن قرار می‌گیرند. مناسبات رسانه‌ها و تصویر بازنمایی زنان در آن‌ها و نیز چگونگی کمک رسانه‌ها به تداوم این کلیشه‌ها، موضوع اصلی این مجموعه است. در حقیقت شرمن را باید اجراگری دانست که از اجراهایش عکاسی می‌کند، عکاسی کارگردانی شده یا صحنه‌آرایی شده به عنوان یکی از روش‌های برجسته عکاسی پست مدرن، پیوندهای نزدیکی با چیدمان و اجرا برقرار می‌کند که خود تاییدی است بر تکثرگرایی به عنوان یکی از اساسی‌ترین ویژگی‌های پستمدرنیسم.
بازآفریدن شخصیت‌های نقاشی‌های رنسانس و باروک
شرمن با نمایش عکس‌های دیگرش که در دهه هشتاد گرفته بود، به عضویت موزه گوگنهایم درآمد. در این عکس‌ها او باز از خودش عکاسی کرد. شخصیت‌های نقاشی‌های رنسانس و باروک را با مهارت بازآفرید. در یکی از عکس‌های این مجموعه او خودش را به شمایل شخصیت پرده رب‌‌النوع شراب، اثر کاراواجو درآورده است. حاصل نورپردازی و صحنه‌آرایی در این مجموعه، ایجاد توهم تاریخی است. کپی‌هایی از اسطوره‌ها و رخدادها و نقاط عطف هنر پیشینی که با نقش‌آفرینی انسان امروزی، که خود او باشد، بازنمایی شده‌اند.
سال ۱۹۹۴ شرمن یک مجموعه برای لباس‌های پاییز و زمستان ری کاواکوبو طراح لباس ژاپنی، عکاسی کرد که تمام قواعد عکاسی مد را زیر پا گذاشت. در عکس‌های او مدل‌ها آشفته و پریشانند و شخصیت‌ها عجیب. در سال ۲۰۱۰ با برند لوازم آرایش مک همکاری کرد. به‌طور معمول کمپانی‌های تبلیغاتی لوازم آرایشی از مدل‌های جوان و زیبا استفاده می‌کنند. کمپانی مک سال‌هاست در جهت مخالف این موج حرکت می‌کند و متفاوت بودن برایش در اولویت است.
سیندی شرمن، یکی از چهره‌های مطرح هنر پسا‌مدرن
سیندی شرمن هم با روش همیشگی خود در این پروژه‌ها با آرایش غلیظ، زننده و پر زرق و برق خود نشان داد که لوازم آرایش علاوه بر این‌که موادی برای به‌سازی با حفظ ظاهرند، می‌توانند وسیله‌ای برای تغییر شکل و دگرسازی باشند. در واقع می‌توان با آرایش، پرسوناژی دیگر از خود خلق کرد. درست همان چیزی که شرمن از ایام کودکی در صدد ابراز آن بوده است: « من برای مدتی با آرایش بازی می‌کردم تا ببینم مرا به کجا خواهد برد»
سیندی شرمن متولد ۱۹۵۴ در نیوجرسی، دانشجوی مردودی دانشگاه ایالتی نیویورک و یکی از چهره‌های مطرح هنر پسا‌مدرن است.
منابع:
bbc.com
nooriato.com
poshtebammag.ir
akassi.com
#بام_عکاسی
دبیر: فاطمه پزشکی مقدم
تصاویر:
برای خرید نسخه کاغذی پشت بام به این لینک مراجعه کنید.
شرکت نگاه روشن پارس حامی پشت‌بام
