ظهور پدیده نمایشگاههای چند فرهنگی
ظهور پدیده نمایشگاههای چند فرهنگی که با پایان جنگ سرد و در دو نمایشگاه، در دو کلانشهر مهم هنر طراحی شد، انحصار سفیدپوستان را در دو شهر پاریس و لندن شکست. هر دو نمایشگاه “جادوگران زمین” در مرکز ژرژ پمپیدو و نمایشگاه “داستان دیگر” در گالری هیوارد که در سال ۱۹۸۹ برگزار شدند، در نوع خود جنجال آفرین و البته ضرورتا جانبدارانه بودند، زیرا اولین ورود به این حوزه بهشمار میآیند. از این دو نمایشگاه، “جادوگران زمین” به سبب اسرارآمیز جلوه دادن هنرمندان جهان سوم – رویکردی که از عنوانش هم پیدا بود – مورد انتقاد قرار گرفت. با این حال، این نمایشگاه نخستین نمایشگاه بزرگ در مرکز یک کلانشهر مهم عالم هنر برای نمایش هنر معاصر جهان اول و جهان سوم در کنار هم و از موضع برابر به حساب میآمد.
دیده شدن آثار هنرمندان معاصر رنگینپوست
رشید آرایین نیز در مصاف با بیاعتنایی و نخوت نخبگان هنری انگلیس نمایشگاه “داستان دیگر” را برگزار کرد که در آن برای نخستین بار آثار هنرمندان سیاهپوست و زردپوست انگلیسی در یک فضای عمومی معتبر به نمایش گذاشته میشد. این دو نمایشگاه باعث شدند آثار هنرمندان معاصر رنگینپوست دیده شوند، آن هم دیده شدنی از نوع دیگر. علیرغم نگرانیهای آرایین که پس از سالها حاشیهنشینی، به حق، بیم آن داشت که مبادا نمایشگاهش فقط قطرهای «جالب» اما بیمقدار در میان دریایی از سفیدی باشد، هر دو نمایشگاه طلایهدار نظامی شدند که در آن هنرمندان غیرسفید دیگر از دیده نشدن گلایه نمیکردند، بلکه میبایست کم کم نگران “نوع توجهی” باشند که به آنها میشد.* حالا هنرمندان جهان سوم یا رنگینپوست، به بیان ادوارد سعید، باید مراقب این باشند که “دیگر بود” مرد نابغه سفیدپوست شدهاند.
. * هنر معاصر، جولیان استالابراس، ترجمه احمدرضا تقا
#بام_فلسفه_هنر
دبیر: سینا یعقوبی
تصاویر: