انسل آدامز
آن سوی طبیعت
آنچه را که چشمانم لمس میکند
سایهها را
جهان را
با سایهها جهان را طرح میریزم
و جهان را با سایهها میانبارم
و تپش نور را
در آن سوی دیگر
میشنوم.
نور معمولا به زیباترین شکل ممکن نگاه بیننده را به موضوع اصلی هدایت میکند. همین عنصر یعنی نور نقش موثری در ترکیببندی عکسهای انسل آدامز ایفا میکند. انسل آدامز در ۲۰ فوریه ۱۹۰۲ در سانفرانسیسکو به دنیا آمد. طبیعت برای او عنصری مقدس بود و محافظت از نواحی طبیعی بکر از آرمانهای او بوده است.
او خود را عکاس، سخنران و نویسنده میداند، چرا که در حوزه محیط زیست فعالیت داشته و سخنرانیهای بسیاری در باب محیط زیست و حیات وحش ایراد کرده بود.
پدر عکاسی طبیعت آمریکا
موضوع عمده عکسهای وی، طبیعت و چشماندازهای غرب آمریکا بود. از آنجایی که آثار آدامز مهمترین منبع الهام عکاسان طبیعت بوده، او را پدر عکاسی طبیعت آمریکا لقب دادهاند.
آدامز همواره در جستوجوی عظمت و فرمهایی بود که گستردگی عظمت طبیعت را به بهترین وجه نشان دهند. یکی از ترفندهای او برای برجسته نمودن این امر، قرار دادن اجزای کوچک اما گویا در پیشزمینه تصویر بود. آمریکای عکسهای او سرزمینی پهناور و مصون از ضایعات نو اما نه چندان وحشی است. در بعضی از مناظر او ابرهای افسارگسیختهای در پهنه آسمانند که وهم و خیال را به همراه میآورند.
برای او فرم بیانی تصویر اهمیت بیشتری نسبت به واقعیت داشت. او نگاتیو را ماده خام عکاسی میدانست و چاپ را مرحله اجرا و به ثمر رساندن کار و در واقع مهمترین بخش میدانست و اهمیت بسیاری برای آن قائل بود.
آدامز با تاکید بر فرآیند چاپ، راههای تازهای در چاپ عکس پیش پای عکاسان قرار داد و چنین است که از او، علاوه بر هنرمند، به عنوان یک تکنسین خلاق چاپ عکس نیز یاد میکنند.
یکی دیگر از نکات فنی در آثار او، تاکید بر استفاده از لنزهایی با فاصله کانونی کوتاه است. به عقیده او، چون پرسپکتیو این لنزها با چشم ما متفاوت است، عکس را دراماتیک کرده و تصویری خیالانگیز میسازند.
سبک عکاسی مستقیم (straight photography)
در سال ۱۹۳۲ آدامز به همراه ادوارد وستون گروهی تحت عنوان f/64 تاسیس کرد که با توجه به عمر کوتاهش، تاثیر بزرگی در تاریخ عکاسی به جا گذاشت. در همین دوره آدامز به سبک عکاسی مستقیم(straight photography)، یا عکاسی بدون تقلید و وام گرفتن از هنرهای دیگر و تغییرات عادی روی آورد که در آن تاکید ویژهای بر شفافیت لنز و عکس اولیه وجود دارد و در عکس نهایی، اثری از تغییرات غیرعادی و عمده دیده نمیشود.
آنها معتقد بودند که عکاسی هنری مستقل است و هرچه قرار است موجب شگفتی یک عکس باشد باید توسط خود عکس بهوجود آید. در واقع این سبک نوعی ثبت واقعیت در عکس بود، نه خلق یک اثر هنری توسط عکاس.
این شیوه در مقابل سبک پیکتوریالیسم قرار داشت که با وامگیری از هنرهای دیگر، مانند نقاشی و به کار بردن تکنیکهای خاص در تاریکخانه، سعی در معرفی عکاسی به عنوان یک هنر به عموم داشت.
شاید بتوان ادعا کرد که هیچ کس به اندازه آدامز در پیشرفت تکنیکها و فنون مختلف عکاسی تاثیرگذار نبوده است.
مجموعه ده جلدی راهنمای تکنیکهای عکاسی که انسل آدامز تالیف کرده، هنوز هم از مهمترین مراجع عکاسی محسوب و در بسیاری از دانشگاههای بزرگ و مهم دنیا تدریس میشود.
* این سو، اشعار اکتاویوپاز، ترجمه احمد شاملو .
منابع:
کو، برایان، (۲۰۱۵)، عکاسان بزرگ جهان، ت: پیروز سیار، تهران، نشرنی.
مشهدی فراهانی، امیراحمد، (؟)، اسطورهای به نام انسل آدامز، وبسایت دیدنگار.
#بام_عکاسی
دبیر: فاطمه پزشکی
تصاویر:
اخبار هنرهای تجسمی را در پشت بام پیگیری کنید.
برای خرید نسخه کاغذی پشت بام به این لینک مراجعه کنید.