بعد از تاسیس دارالفنون در تاریخ پنجم ربیع‌الاول سال 1268 قمری در صدارت امیرکبیر، در سال 1272 قمری وزارت‌خانه‌ای به نام وزارت علوم تاسیس شد. در سال 1285 قمری نام وزارت علوم به وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه مبدل شد و در سال 1328 قمری قانون اداری آن از تصویب مجلس گذشت و رسیدگی به امور مدارس به این وزارت‌خانه محول شد. در تاریخ نهم آبان سال 1290 شمسی قانون اساسی فرهنگ به تصویب رسید که به موجب آن آموزش ابتدایی برای تمام مردم از سن هفت سالگی اجباری شد.
در سال 1316 شمسی نام وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه به وزارت فرهنگ تغییر یافت تا بالاخره با تصویب قانون تفکیک وزارت فرهنگ و هنر مصوب سوم دی‌ماه 1343 وزارت آموزش و پرورش تاسیس شد.
